Tờ Houston Chronicle ngày 26/2/2018 đăng bài viết về nỗi lo ngại của Texas trong bối cảnh đàm phán NAFTA đang diễn ra tại thành phố Mê-hi-cô.
Mê-hi-cô hiện đang là đối tác xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ lớn nhất của Texas, với thặng dư thương mại đang ở mức 8,5 tỉ USD và cũng là nguồn tạo công ăn việc làm đáng kể tại Texas. Bên cạnh đó, Mê-hi-cô là đối tác nhập khẩu đáng kể các sản phẩm khí tự nhiên và xăng dầu dư thừa của Texas. Trong khi đó, năm ngoái, lần đầu tiên miền Đông Bắc Mỹ xuất siêu khí tự nhiên sang Ca-na-đa.
Nếu Tổng thống Trump rút khỏi NAFTA, nguồn kinh doanh này sẽ bị mất đi. Ngành dầu khí sẽ bị tác động mạnh nhất bởi các doanh nghiệp dịch vụ sẽ gặp trở ngại do chi phí vận chuyển thiết bị qua biên giới miền Nam nước Mỹ gia tăng.
Hiện nay, tăng trưởng kinh tế của Mê-hi-cô đang có khả năng đưa nước này vượt Pháp trở thành nền kinh tế lớn thứ 9 toàn cầu. Mê-hi-cô đang là cơ hội kinh doanh lớn cho nền kinh tế Texas, đặc biệt là thị trường của các doanh nghiệp trong ngành năng lượng khi nhu cầu của nội địa của nền kinh tế Mỹ đã bão hòa.
Theo Bộ trưởng Ngoại giao Mê-hi-cô, ông Luis Videgaray: “Khu vực Bắc Mỹ có nguồn tài nguyên và năng lực nhân sự và kỹ thuật vừa dồi dào lại rẻ và sạch có thể giúp chuyển hóa xã hội và các nền kinh tế. Mê-hi-cô đã đặt mục tiêu xây dựng khung các điều tiết để tạo xung lực thúc đẩy nền kinh tế tư nhân.” Tuy nhiên, kế hoạch đó phụ thuộc vào NAFTA. Trong khi đó, trưởng đoàn đàm phán Ca-na-da, Steve Verheul cho biết đàm phán hiện không tiến triển tích cực. Theo ông “vấn đề chính là Hoa Kỳ đang thể hiện sự thiếu linh hoạt đối với những vấn đề khá đơn giản. Và Chính quyền Mỹ đang dẫn dắt quá trình này”.
Cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ đang thúc giục Tổng thống Trump mềm mại hơn về NAFTA. Theo ông Jack Gerard, Chủ tịch và CEO của Viện Xăng dầu Hoa Kỳ “NAFTA đã tạo ra một thị trường năng lượng đem lại lợi ích cho người tiêu dùng Hoa Kỳ, tạo công ăn việc làm cho người Mỹ và thúc đẩy lợi ích an ninh quốc gia Mỹ. Theo ông, nếu không đạt được một NAFTA hiện đại, chính quyền Mỹ nên bảo toàn cam kết đối với thỏa thuận thương mại hiện tại”.
Trong khi đó Thượng Nghị sỹ John Cornyn phát biểu với Reuters rằng ông “khá lạc quan” rằng Tổng thống Trump sẽ không xóa bỏ NAFTA, vốn đóng vai trò quan trọng vào tăng trưởng kinh tế. Theo ông “Chúng tôi chỉ khuyến khích Tổng thống tiếp tục hiện đại hóa NAFTA”.
Trong khi đó Texas lại cần NAFTA để thúc đẩy nền kinh tế và chúng tôi cần đại diện ở Washington đấu tranh để bảo vệ NAFTA. Hủy bỏ NAFTA là không thể chấp nhận được.
Dự kiến, vòng đàm phán NAFTA lần này sẽ kết thúc vào 5/3/2018 và có vẻ không ai tin tưởng về một thỏa thuận mới sẽ được xác lập. Điều tốt nhất có thể hy vọng là một thỏa thuận sẽ được tiếp tục đàm phán sau đợt bầu cử tại Mỹ tháng 11/2018, đồng thời không có động thái bất ngờ trước đó.
(TLSQVN tại Houston)
