Ở thị trường Anh, một bộ phận lớn người tiêu dùng có thu nhập cao và sẵn sàng trả thêm tiền cho sản phẩm xanh, sạch hơn. Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Anh (UKVFTA) sẽ giúp doanh nghiệp Việt trong vấn đề này.
Thông tin này được các chuyên gia nhấn mạnh tại Tọa đàm Cơ hội phát triển sản phẩm thương mại xanh sang thị trường Anh tổ chức sáng 11/12 tại Hà Nội.
Chia sẻ những điểm nổi bật về cam kết liên quan đến phát triển bền vững trong UKVFTA và lộ trình thực thi, bà Nguyễn Sơn Trà, Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, là một FTA thế hệ mới, UKVFTA đưa ra rất nhiều các cam kết liên quan đến thương mại và phát triển bền vững.
Đặc biệt, hai bên đã cam kết sẽ thúc đẩy và thực thi hiệu quả các Công ước cơ bản của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) mà hai bên đều là thành viên và các hiệp định đa phương về môi trường mà hai bên đã tham gia ký kết. Hai bên cũng nhất trí tăng cường hợp tác thông qua cơ chế chia sẻ thông tin và kinh nghiệm để thúc đẩy việc phê chuẩn và thực thi các công ước trong liên quan đến các hiệp định đa phương khác về biến đổi khí hậu, về đa dạng sinh học hay là các hiệp định về quản lý rừng bền vững và thương mại lâm sản, thúc đẩy phát triển ngành nuôi trồng thủy sản bền vững…
Anh và Việt Nam cũng cam kết sẽ hợp tác tích cực để chống lại hoạt động đánh bắt thủy, hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định mà gọi tắt là IUU. Đồng thời, có những cam kết để thúc đẩy trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp phù hợp với pháp luật hoặc chính sách trong nước với điều kiện không gây ra sự phân biệt đối xử tùy tiện và vô lý hoặc tạo thành một phương thức hạn chế thương mại trá hình…
Theo ông Nguyễn Cảnh Cường, nguyên Tham tán công sứ Thương vụ Việt Nam tại Vương quốc Anh, thương mại và phát triển bền vững đã trở thành nội dung không thể thiếu trong các FTA. Đặc biệt, thương mại và phát triển bền vững vừa là thách thức, vừa là cơ hội.
Những doanh nghiệp Việt Nam có khả năng tăng tỷ lệ các sản phẩm xanh và chuyển đổi sản xuất của mình theo hướng xanh, sạch và ít phát thải hơn sẽ được bạn hàng Vương quốc Anh hoan nghênh. Cùng đó, việc chuyển đổi sản xuất và mô hình phát triển có thể sẽ làm tăng thêm chi phí cho doanh nghiệp và tạo thêm áp lực cạnh tranh, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ.
“Có thể ở một số thị trường khác doanh nghiệp Việt Nam sẽ gặp khó khăn về cạnh tranh; trong đó, có lý do do tăng chi phí. Tuy nhiên ở thị trường Anh, một bộ phận lớn người tiêu dùng có thu nhập cao và sẵn sàng trả thêm tiền cho sản phẩm xanh, sạch hơn”, ông Cường thông tin.
Như vậy, kể cả trường hợp giá bán sản phẩm cao hơn trước đây, chi phí sản xuất cao hơn trước đây nhưng sản phẩm đó vẫn có thể được hoan nghênh tại thị trường Anh nhờ người tiêu dùng ở phân khúc cao hơn và số lượng có thể không tăng nhiều nhưng giá vẫn cao hơn, vẫn có thể được người tin dùng Anh chấp nhận. Đó là một cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam và UKVFTA có thể hỗ trợ doanh nghiệp trong lĩnh vực này.
Để tận dụng cơ hội tối đa từ FTA nói chung và UKVFTA nói riêng, bà Nguyễn Sơn Trà khẳng định, Bộ Công Thương đã, đang triển khai một loạt biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp theo hướng thúc đẩy thương mại xanh và phát triển bền vững. Mặt khác, hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt cụ thể, đầy đủ hơn và chính xác hơn, từ đó giúp doanh nghiệp tận dụng tốt hơn những cam kết và thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa.
Bộ Công Thương còn xây dựng mô hình hệ sinh thái theo từng ngành hỗ trợ doanh nghiệp trong quy trình sản xuất đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe hơn của thị trường nước ngoài, đặc biệt thị trường phát triển như Vương quốc Anh.
Lấy ví dụ về ngành quế hồi, Bộ Công Thương đang xây dựng một hệ sinh thái để hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong ngành quế hồi tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu được nhiều hàng hóa hơn sang các thị trường, các nước đối tác.
Trong hệ sinh thái đấy sẽ có mối liên kết, hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan xây dựng chính sách thương mại và các cơ quan cung cấp thông tin, thương vụ của Việt Nam tại thị trường nước ngoài, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp theo chuỗi sản xuất doanh nghiệp cung cấpnguyên liệu đầu vào, doanh nghiệp sản xuất ra hàng hóa, sản phẩm cuối cùng để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài.
Gia Thành