Xuất khẩu hồ tiêu của Việt Nam trong tháng 8/2024 giảm hơn 10% về cả số lượng và trị giá so với tháng trước, nhưng tăng tới 56% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái; giá xuất khẩu tăng hơn 61% so với tháng 8/2023.
Nguồn cung khan hiếm
Trên thế giới, hạn hán tại Espírito Santo (Brazil), nơi cung cấp hơn một nửa sản lượng tiêu đen của nước này, đã ảnh hưởng lớn đến vụ thu hoạch hồ tiêu của quốc gia Nam Mỹ và thị trường thế giới nói chung. Brazil là nguồn cung hồ tiêu lớn thứ 2 trên thế giới.
Còn tại Việt Nam, quốc gia sản xuất và xuất khẩu hồ tiên số 1 thế giới, do hạn hán kéo dài vào tháng 4 và tháng 5 năm nay tại các vùng trồng trọng điểm nên vụ thu hoạch năm 2025 của Việt Nam sẽ bị chậm lại. Dự báo, vụ hồ tiêu năm 2025 sẽ thu hoạch gần như toàn bộ vào tháng 2, nhiều vùng kéo dài đến tháng 3 và tháng 4, chậm hơn 1 đến 2 tháng so với những năm trước do ảnh hưởng của hạn hán kéo dài.
Trên thị trường nội địa Việt Nam, giá tiêu đen tại thị trường nội địa trong tháng 8 tiếp tục giảm 2,3 – 3,7%, xuống còn 144.000 – 146.000 đồng/kg. Tuy nhiên, thị trường đã có sự phục hồi tích cực trở lại và tăng 3 – 3,8% (tương ứng 5.000 đồng/kg) trong 20 ngày đầu tháng 9, đạt 149.000 – 151.000 đồng/kg.
Nguồn cung hạn chế, trong khi nhu cầu từ thị trường Trung Quốc và Trung Đông tăng vào đầu tháng 9 là yếu tố chính khiến giá tiêu nội địa Việt Nam tăng lên. Đặc biệt là việc nhu cầu từ Trung Quốc đã quay trở lại với các đơn đặt hàng số lượng lớn từ 3.000 – 4.000 tấn.
Số liệu được công bố bởi Tổng cục Hải quan cho thấy, xuất khẩu hồ tiêu của Việt Nam trong tháng 8/2024 đạt 19.420 tấn, trị giá 116,7 tỷ USD, giảm 10,9% về lượng và 10,1% về trị giá so với tháng trước; so với cùng kỳ năm ngoái, ghi nhận giảm 3,1% về lượng nhưng tăng tới 56% về trị giá.
Lũy kế 8 tháng, xuất khẩu hồ tiêu đạt 182.930 tấn, trị giá gần 878 triệu USD, giảm 2,7% về lượng nhưng vẫn tăng mạnh 41,8% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái nhờ giá tăng cao.
Giá tiêu xuất khẩu bình quân của Việt Nam trong 8 tháng đầu năm ở mức 4.800 USD/ tấn, tăng 46,7% (1.527 USD/tấn) so với cùng kỳ năm ngoái. Tính riêng trong tháng 8, giá đạt bình quân 6.011 USD/tấn, tăng 0,9% so với tháng trước và tăng 61,1% so với cùng kỳ.
Trong cơ cấu chủng loại hồ tiêu xuất khẩu 8 tháng đầu năm, tiêu đen nguyên hạt tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn lên đến 73,8%, đạt 135.620 tấn. Tiếp đến là tiêu đen xay đạt 25.699 tấn, chiếm 14%; tiêu trắng nguyên hạt chiếm 7,7% với 14.975 tấn; tiêu trắng xay chiếm 3,8% và cuối cùng là tiêu ngâm giấm, mộc, đầu đinh, xanh, hồng… với 0,7%.
Theo Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA), trong 8 tháng đầu năm, đa phần xuất khẩu tiêu của các doanh nghiệp lớn đều tăng mạnh ở mức hai đến ba con số so với cùng kỳ năm ngoái. Đơn cử như Olam Việt Nam đạt 18.185 ấn, tăng 50,6%; Phúc Sinh: 16.522 tấn, tăng 61,7%; Nedspice Việt Nam: 13.953 tấn, tăng 14,1%; Haprosimex JSC: 13.808 tấn, tăng 77% và Trân Châu: 11.426 tấn, giảm 6,5%…
Ngoài ra còn có một số doanh nghiệp có lượng xuất khẩu tăng trưởng đột biến như Simexco Đăk Lăk tăng 215,1%; Sinh Lộc Phát tăng 124,2%; Hanfimex Việt Nam tăng 94,2%; Intimex Group tăng 85,6%; Liên Thành tăng 60,3%…
Thống kê của VPSA cũng cho thấy, khối doanh nghiệp thuộc VPSA đã xuất khẩu 159.792 tấn hồ tiêu sau 8 tháng đầu năm, tăng 35,6% so với cùng kỳ và chiếm đến 87% tổng xuất khẩu tiêu của cả nước. Trong khi đó, các doanh nghiệp ngoài VPSA chỉ xuất khẩu được 23.964 tấn, giảm 65,7% và chiếm 13% tỷ trọng.
Các thị trường trọng điểm
Các thị trường xuất khẩu hồ tiêu chính của Việt Nam 8 tháng đầu năm 2024 gồm Mỹ, Đức, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Ấn Độ, Trung Quốc…
Trong đó, xuất khẩu tiêu sang thị trường Mỹ đạt kỷ lục 8.570 tấn trong tháng 8, với trị giá 52,7 triệu USD, tăng mạnh 45,1% về lượng và 52,4% về trị giá so với tháng trước, đồng thời so với cùng kỳ năm ngoái tăng tới 90,6% về lượng và 2,9 lần về trị giá.
Tính chung 8 tháng, Mỹ dẫn đầu về tiêu thụ hồ tiêu Việt Nam với khối lượng đạt 51.802 tấn, trị giá 258,3 triệu USD, tăng 53,5% về lượng và 90,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023. Thị phần của thị trường này trong tổng lượng hồ tiêu xuất khẩu của Việt Nam cũng tăng lên mức 28,3% từ mức 18% của cùng kỳ năm ngoái.
Lượng hồ tiêu xuất khẩu sang các thị trường lớn tiếp theo cũng tăng mạnh trong 8 tháng đầu năm như: Đức đạt 12.133 tấn, tăng 97,5%; UAE: 11.779 tấn, tăng 30,5%; Ấn Độ: 9.012 tấn, tăng 11,8%…
Ngoài các thị trường kể trên, lượng hồ tiêu xuất khẩu sang Hà Lan, Hàn Quốc, Pakistan, Nga, Ai Cập, Anh, Thái Lan… cũng tăng trưởng mạnh ở mức hai con số.
Trong số các thị trường lớn chỉ có duy nhất Trung Quốc ghi nhận sự sụt giảm. Cụ thể, theo số liệu của Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA), xuất khẩu tiêu của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm nay chỉ đạt 8.388 tấn, trị giá 23,5 triệu USD, giảm mạnh 84,4% về lượng và 80,2% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong bối cảnh giá tiêu tăng cao và thị trường có nhiều thuận lợi, xuất khẩu ngành hàng hồ tiêu của Việt Nam nhiều khả năng sẽ vượt 1 tỷ USD trong năm nay. Tuy nhiên, lượng hồ tiêu xuất khẩu từ nay đến cuối năm có thể thấp hơn mọi năm do lượng hàng xuất khẩu trong 8 tháng qua đã vượt sản lượng 170.000 tấn của vụ 2024.
Theo VPSA, tồn kho vụ 2023 chuyển sang cộng với lượng nhập khẩu năm 2024 vào khoảng 40.000 – 45.000 tấn (kể cả nhập khẩu tiểu ngạch) cho thấy nguồn hàng xuất khẩu từ tháng 8 cho tới cuối năm sẽ thấp hơn mọi năm và cho đến tháng 3/2025 khi vụ mùa 2025 dự kiến sẽ thu hoạch.
Thanh Hà
