Tham dự Tuần lễ cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) năm 2023, Việt Nam nhấn mạnh vai trò quan trọng của APEC, đề xuất nhiều sáng kiến góp phần thúc đẩy hòa bình, ổn định, hợp tác trong khu vực và trên thế giới, cũng như duy trì vai trò của APEC là cơ chế liên kết kinh tế hàng đầu tại châu Á-Thái Bình Dương.
Đây cũng là dịp để Việt Nam khẳng định lại những quan điểm, chính sách nhất quán của đất nước về tiến trình phát triển. Các cuộc thảo luận, tiếp xúc song phương giữa Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam với đại diện các tổ chức quốc tế, các nền kinh tế trên thế giới tạo thêm xung lực cho hợp tác; khẳng định Việt Nam tiếp tục triển khai mạnh mẽ chủ trương của Đại hội Đảng lần thứ XIII về chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, đẩy mạnh nâng tầm đối ngoại đa phương, góp phần thúc đẩy hòa bình, hợp tác, liên kết kinh tế và kết nối khu vực.
Kể từ khi thành lập năm 1989, APEC tiếp tục khẳng định là cơ chế liên kết kinh tế khu vực hàng đầu, khởi xướng và đi đầu thúc đẩy xu thế tự do hóa kinh tế, thương mại và đầu tư trong khu vực và trên thế giới, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Với 21 nền kinh tế thành viên hiện nay, gồm những nền kinh tế hàng đầu thế giới như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản…, cùng 9 thành viên Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) và nhiều nền kinh tế phát triển năng động khác, APEC đại diện khoảng 38% dân số thế giới, đóng góp 62% GDP và gần 50% thương mại toàn cầu.
Hoạt động theo nguyên tắc đồng thuận, tự nguyện và không ràng buộc, APEC đề cao hợp tác tập trung 3 trụ cột chính, gồm tự do hóa thương mại và đầu tư; thuận lợi hóa kinh doanh; hợp tác kinh tế-kỹ thuật, nâng cao năng lực, phát triển bình đẳng và bền vững.
Hội nghị cấp cao APEC năm 2023 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt. Đây là dịp để nhìn lại 30 năm kể từ Hội nghị cấp cao đầu tiên tại Hoa Kỳ năm 1993, chặng đường APEC vươn lên trở thành một cơ chế hàng đầu khu vực về liên kết và hợp tác quốc tế. Đây cũng là thời điểm thế giới và khu vực có nhiều biến động, đối mặt nhiều thách thức mới cả về kinh tế, chính trị, xã hội, môi trường; các thành viên có những điều chỉnh chính sách quan trọng hướng tới tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, nâng cao tính tự cường.
Không những thế, trước những biến động sâu sắc của thế giới, đây cũng là lúc APEC cần khẳng định vai trò và sứ mệnh của mình trong giai đoạn mới, xác định rõ giá trị và ưu tiên cốt lõi của mình.
Một trong những sự kiện được mong chờ nhất là Hội nghị các Nhà lãnh đạo kinh tế của APEC lần thứ 30 diễn ra tại thành phố San Francisco, Hoa Kỳ, với sự tham dự của lãnh đạo và Trưởng đoàn của 21 nền kinh tế thành viên APEC, cùng nhiều khách mời.
Với chủ đề “Kết nối và xây dựng các nền kinh tế bao trùm và tự cường”, Hội nghị đánh giá cao những đóng góp quan trọng của APEC trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu những thập kỷ qua; khẳng định APEC cần tiếp tục là động lực then chốt cho tăng tưởng kinh tế trong một thế giới đang đối mặt nhiều rủi ro. APEC cần phát huy những thành tựu và bài học của ba thập kỷ qua, tiếp tục đẩy mạnh triển khai Tầm nhìn APEC đến năm 2040 về một cộng đồng châu Á-Thái Bình Dương mở, năng động, tự cường và hòa bình vì thịnh vượng của người dân và thế hệ tương lai.
Về hợp tác thương mại, đầu tư và kết nối, các Nhà lãnh đạo cam kết thúc đẩy môi trường thương mại và đầu tư tự do, mở, minh bạch, bao trùm, duy trì các thị trường mở và giải quyết các đứt gãy của chuỗi cung ứng. APEC tiếp tục ủng hộ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ với vai trò trung tâm của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Hội nghị nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng hệ sinh thái số không phân biệt đối xử cho cho doanh nghiệp và người tiêu dùng; thống nhất đẩy nhanh triển khai Lộ trình kinh tế internet/kinh tế số APEC, nhất là trong các lĩnh vực bảo mật dữ liệu, điện toán đám mây, mạng viễn thông, thương mại điện tử và thúc đẩy môi trường đổi mới sáng tạo.
Với quyết tâm đẩy mạnh chương trình nghị sự về phát triển bền vững và bao trùm, Hội nghị nhất trí cắt giảm và tiến tới loại bỏ hoàn toàn trợ cấp nhiên liệu hóa thạch, đẩy nhanh chuyển đổi năng lượng sạch nhằm thực hiện mục tiêu toàn cầu về cắt giảm khí thải nhà kính về 0.
Hội nghị đã thông qua các nguyên tắc lớn về chuyển đổi năng lượng công bằng và an ninh lương thực trong hợp tác APEC, Khuôn khổ và Kế hoạch hành động giảm thiểu rủi ro thiên tai; nhất trí đẩy nhanh thực hiện Mô hình kinh tế sinh học-xanh tuần hoàn; lồng ghép các nội dung bền vững và bao trùm vào hoạt động của APEC.
Các Nhà lãnh đạo nhất trí cần nỗ lực hơn nữa nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân; mở rộng khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục, thúc đẩy bình đẳng giới, nâng cao quyền năng cho phụ nữ, người thiểu số, các cộng đồng nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhấn mạnh, APEC là diễn đàn hợp tác và liên kết hàng đầu khu vực, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân.
Về phương hướng hoạt động của APEC, Chủ tịch nước nhấn mạnh:
Thứ nhất, duy trì và củng cố thành tựu quan trọng về tự do hóa và tạo thuận lợi thương mại, đầu tư tại châu Á-Thái Bình Dương và toàn cầu.
Thứ hai, tạo khuôn khổ hợp tác hỗ trợ các nền kinh tế thành viên tận dụng cơ hội phát triển, thúc đẩy động lực tăng trưởng. APEC cần chú trọng nâng cao năng lực, khả năng tự chủ, sáng tạo và ứng dụng khoa học-công nghệ, đồng thời xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực, các mô hình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.
Thứ ba, hợp tác xây dựng khu vực tự cường, từng nền kinh tế tự cường, sẵn sàng ứng phó với các thách thức. Chủ tịch nước cũng nêu rõ hơn lúc nào hết, các thành viên APEC cần cởi mở, chân thành, đối thoại có tính xây dựng để gia tăng hiểu biết, thu hẹp khác biệt và tạo đồng thuận.
Chủ tịch nước nhấn mạnh, sau đúng 25 năm gia nhập APEC, với mong muốn tiếp tục đóng góp cho tiến trình APEC, Việt Nam đề xuất đăng cai các hoạt động của Năm APEC 2027. Các Nhà lãnh đạo APEC đánh giá cao và ủng hộ mạnh mẽ đề xuất của Việt Nam và nhất trí đưa vào Tuyên bố chung của Hội nghị.
Kết thúc Hội nghị, các Nhà lãnh đạo nhất trí thông qua Tuyên bố Cổng vàng “Tạo dựng một tương lai bền vững và tự cường cho mọi người dân”, khẳng định vai trò lãnh đạo của APEC cũng như vị thế là một diễn đàn hàng đầu của hợp tác kinh tế trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Các Nhà lãnh đạo nhất trí gặp nhau tại Hội nghị cấp cao APEC năm 2024 tại Peru và năm 2025 tại Hàn Quốc.
(Báo Nhân dân)
