Quy định không gây mất rừng (EUDR) của Liên minh châu Âu (EU) cấm nhập khẩu những mặt hàng nông sản có quy trình sản xuất trên đất có nguồn gốc từ phá rừng và gây suy thoái rừng kể từ sau ngày 31/12/2020 bao gồm chăn nuôi gia súc, ca cao, cà phê, dầu cọ, cao su, đậu nành và gỗ, cũng như các mặt hàng được nuôi hoặc sản xuất bằng các sản phẩm đó như da, chocolate, giấy in, đồ nội thất, than củi và một số dẫn xuất dầu cọ.
Cà phê, cao su, gỗ và sản phẩm gỗ là những ngành hàng chủ lực của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi quy định này.
Ngày 16/5/2023, Uỷ ban Châu Âu (EC) đã thông qua EUDR. EUDR là quy định mới nhất của EU liên quan đến vấn đề phát triển xanh và bền vững, trong đó quy định cụ thể về các sản phẩm nông sản không gây mất rừng. Đây là biến chuyển xu hướng tiêu dùng xanh tất yếu của thị trường toàn cầu chứ không chỉ riêng EU.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk Vũ Đức Côn cho biết thêm, đối với quy định của Liên minh châu Âu về chống mất rừng và suy thoái rừng, cụ thể là cấm nhập khẩu sản phẩm được sản xuất trên đất có nguồn gốc từ phá rừng và gây suy thoái rừng sau ngày 31/12/2020, hiện tại, tỉnh Đắk Lắk cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn điều kiện này. Thời gian qua, ngành lâm nghiệp tỉnh theo dõi diễn biến rừng khá chặt chẽ.
Hiện hơn 210.000 ha cà phê của tỉnh không có diện tích nằm trong vùng phá rừng từ năm 2020 trở lại đây; hơn 30% diện tích cà phê của tỉnh đã được chứng nhận đạt các tiêu chuẩn, có thể truy xuất nguồn gốc. Tuy nhiên, tỉnh có diện tích tự nhiên rộng, thổ nhưỡng nhiều vùng có thể trồng cà phê; những vùng chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì khó định vị… là những thách thức trong việc đáp ứng Quy định không gây mất rừng của Liên minh châu Âu.
Ông Vũ Đức Côn cho biết, UBND tỉnh Đắk Lắk vừa ban hành Kế hoạch “Triển khai các giải pháp thích ứng với Quy định không gây mất rừng của Liên minh châu Âu trên địa bàn Đắk Lắk” đối với ngành hàng cà phê.
Theo kế hoạch, tỉnh Đắk Lắk triển khai thí điểm các giải pháp thích ứng với quy định không gây mất rừng của Liên minh châu Âu đối với ngành hàng cà phê tại 7 huyện, thị xã, thành phố; cung cấp thông tin, dữ liệu để xây dựng hệ thống dữ liệu ngành hàng cà phê và cơ chế chia sẻ thông tin phản hồi với Liên minh châu Âu.
Theo đó, việc triển khai thí điểm ở các huyện Krông Năng, Cư M’Gar và Ea H’Leo có tổ chức Sáng kiến Thương mại Bền vững (IDH) hỗ trợ; tại huyện Krông Ana, huyện Cư Kuin, thị xã Buôn Hồ và thành phố Buôn Ma Thuột có Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xuất nhập khẩu 2/9 Đắk Lắk hỗ trợ. Thời gian thí điểm từ tháng 10/2023 – 12/2024.
UBND tỉnh Đắk Lắk giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm phối hợp với UBND cấp huyện chia sẻ thông tin, dữ liệu bản đồ lâm nghiệp theo quy định; chuyển đổi dữ liệu và cập nhật thêm thông tin trên bản đồ lâm nghiệp; thông báo đến các công ty, hiệp hội gỗ, cao su, cà phê sản xuất, kinh doanh trên địa bàn 7 địa phương tham gia, chia sẻ, đóng góp nguồn lực để triển khai các giải pháp. Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu, đề xuất UBND tỉnh giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện từ vùng thí điểm; tham mưu triển khai mở rộng ra các huyện còn lại trong thời gian từ tháng 1/2024 – 12/2024.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đắk Lắk giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc chia sẻ thông tin, dữ liệu bản đồ địa chính cho các sở, ngành, doanh nghiệp có liên quan trong khuôn khổ thực hiện nội dung kế hoạch; phối hợp giám sát hoạt động chuyển đổi dữ liệu để chuyển đổi dữ liệu bản đồ địa chính sang định dạng phù hợp tại 7 địa phương thí điểm và cập nhật thông tin các khu vực sản xuất trên đất lâm nghiệp tại vùng thí điểm.
Đối với 7 địa phương thực hiện thí điểm, UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện xây dựng kế hoạch triển khai các hoạt động thích ứng với yêu cầu của Liên minh châu Âu theo hợp tác công tư; thực hiện các hoạt động và chia sẻ thông tin, cơ sở dữ liệu theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, UBND 7 địa phương chỉ đạo tổng hợp dữ liệu thông tin thực trạng diễn biến đất lâm nghiệp, dữ liệu địa chính, xây dựng các giải pháp can thiệp phù hợp theo cấp độ rủi ro từ cao – trung bình – thấp; rà soát thực trạng diễn biến, cơ sở dữ liệu rừng vào mốc 31/12/2020, phân loại theo 3 loại rừng, dựa trên cơ sở tham vấn ý kiến của Chi cục Kiểm lâm tỉnh; triển khai các biện pháp giám sát bảo vệ rừng tăng cường tại các khu vực rủi ro cao…
Đối với UBND các huyện còn lại, UBND tỉnh yêu cầu chuẩn bị sẵn nguồn nhân lực, kinh phí để xây dựng kế hoạch hành động thích ứng với quy định không gây mất rừng của Liên minh châu Âu; tổ chức truyền thông về yêu cầu không phá rừng, suy thoái rừng của Liên minh châu Âu đến cán bộ, người dân và doanh nghiệp. Mặt khác, UBND tỉnh cũng đề nghị các tổ chức, tập đoàn, công ty đang tham gia Chương trình sản xuất kết hợp với bảo tồn nguồn tài nguyên và an sinh xã hội của tỉnh (PPI Compact) huy động các đại lý trong chuỗi cung ứng thực hiện cơ chế chia sẻ thông tin và sử dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm cấp vùng; xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm của các công ty (truy xuất nội bộ) gắn kết hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm cấp vùng…
Hoài Thu
