Ngày 28/12, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) và Viện Nghiên cứu kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) tổ chức Hội thảo Phát triển công nghiệp ở Việt Nam.
Tại Hội thảo, TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết, kinh tế Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ sau khi hứng chịu những tác động tiêu cực của dịch Covid-19. Song song với quá trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội Việt Nam đang đề ra những định hướng, chủ trương chính sách nhằm cụ thể hóa khát vọng phát triển đến năm 2045, thông qua nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của nền kinh tế; thực hiện hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế; thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Tuy nhiên, Viện trưởng CIEM cho rằng, Việt Nam hiện cũng phải đối mặt với rủi ro về cải cách. Nhiều nhiệm vụ cải cách vẫn mang tính dàn trải, thiếu trọng tâm. Trong khi đó, một số lĩnh vực cải cách có thể đã “chạm trần thể chế”, khó có thể tạo thêm dư địa đột phá nếu không có những cách làm, giải pháp mới hơn, quyết liệt hơn.
- Trần Thị Hồng Minh nhận thấy: “Trong bối cảnh nói trên, tư duy phát triển theo hướng trọng tâm hơn lại càng cần thiết. Việt Nam càng cần tư duy mới về quá trình và mục tiêu phát triển, nhằm bảo đảm trọng tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng năng suất lao động. Một trọng tâm quan trọng là làm thế nào để tăng cường năng lực sản xuất công nghiệp của đất nước”.
CIEM cho rằng, Việt Nam đã có các Nghị quyết quan trọng của Đảng về phát triển công nghiệp. Cụ thể, Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 22-3-2018 của Bộ Chính trị về định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, và Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 17-11-2022 của Ban Chấp hành Trung ương về “Tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
Bên cạnh đó, tư duy về phát triển công nghiệp cũng đã được lồng ghép trong các Nghị quyết của Đảng về tiếp cận Cách mạng Công nghiệp 4.0, phát triển vùng…
CIEM nhận định: “Trên cơ sở các Nghị quyết ấy, một yêu cầu là rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, không chỉ để định hướng mà còn tạo thuận lợi, tạo khung khổ pháp lý ổn định cho phát triển công nghiệp ở Việt Nam”.
Bình luận về phát triển công nghiệp tại Việt Nam, TS. Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế cho rằng, công nghiệp hoá Việt Nam nên kết hợp giữa nông nghiệp và công nghiệp, nên đặt vấn đề xây dựng những lĩnh vực chế biến các sản phẩm nông nghiệp để nâng cao giá trị các sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam.
Theo TS. Lê Đăng Doanh, nên có công nghiệp chế biến nông lâm thuỷ sản, bởi vì đây là lĩnh vực có nhiều cơ hội phát triển. Bên cạnh đó, cần đặt vấn đề công nghiệp hoá trong việc phát triển công nghệ thông tin, chuyển sang kinh tế số…
Thời gian tới, để tiếp tục phát triển ngành công nghiệp ở Việt Nam, TS. Võ Trí Thành, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia cho rằng, Việt Nam cần tập trung ưu tiên phát triển một số ngành công nghiệp như: công nghệ thông tin và viễn thông, công nghiệp điện tử ở trình độ tiên tiến của thế giới, đáp ứng được yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 nhằm tạo ra nền tảng công nghệ số cho các ngành công nghiệp khác. Đơn cử như: công nghiệp năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, năng lượng thông minh; công nghiệp chế biến, chế tạo phục vụ nông nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.
Ngoài ra, Việt Nam cần ưu tiên phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh, kết hợp với công nghiệp dân sinh theo hướng lưỡng dụng; tiếp tục phát triển công nghiệp dệt may, da giày nhưng ưu tiên tập trung vào các khâu tạo giá trị gia tăng cao gắn với các quy trình sản xuất thông minh, tự động hóa. Việt Nam cũng ưu tiên phát triển một số ngành, lĩnh vực cơ khí như: ô tô, máy nông nghiệp, thiết bị công trình, thiết bị công nghiệp, thiết bị điện, thiết bị y tế…
Còn theo bà Nguyễn Thị Xuân Thúy, đại diện Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức, đối với lĩnh vực công nghiệp điện tử, Chính phủ cần xây dựng quan hệ đối tác tin cậy trong ngành điện tử ở tầm vĩ mô và vi mô.
“Cần thu hút thêm vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực điện tử để tạo chuỗi cung ứng nội địa, liên kết doanh nghiệp FDI – địa phương; nâng cao kỹ năng, năng lực của doanh nghiệp địa phương về công nghệ sản xuất; đồng thời, hài hòa khung pháp lý với các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là liên quan đến tính bền vững; nâng cao nhận thức và thay đổi tư duy”, bà Nguyễn Thị Xuân Thúy nhấn mạnh.
Gia Thành
