Ban Quản trị Trang NGKT trực tuyến trân trọng gửi tới Quý độc giả bản dịch không chính thức toàn văn Bài phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị lần thứ 21 Hội đồng Nguyên thủ Tổ chức Hợp tác Thượng Hải.
Kính thưa ngài Tổng thống Rahmon,
Kính thưa quý vị đồng nghiệp:
Cảm ơn Tổng thống Rahmon và Tajikistan đã chuẩn bị chu đáo cho cuộc gặp này với tư cách là chủ tịch luân phiên. Nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, tôi mong muốn được cùng các đồng nghiệp ôn lại chặng đường phát triển rực rỡ của tổ chức và hướng tới những triển vọng phát triển rộng lớn trong tương lai.
20 năm qua đã chứng kiến sự phát triển không ngừng của bối cảnh quốc tế và sự đổi mới sâu sắc của hệ thống quản trị toàn cầu, cũng là 20 năm Tổ chức Hợp tác Thượng Hải phát triển mạnh mẽ và sự hợp tác cùng có lợi giữa các nước thành viên đã đạt kết quả. Trong hơn 20 năm qua, tổ chức luôn tuân theo “Tinh thần Thượng Hải” là “tin cậy lẫn nhau, cùng có lợi, bình đẳng, tham vấn, tôn trọng các nền văn minh đa dạng và tìm kiếm sự phát triển chung”, thực hiện những khám phá lý luận và thực tiễn quan trọng.
Chúng ta thúc đẩy tin cậy chính trị, ký kết các hiệp ước hợp tác và hữu nghị láng giềng tốt đẹp lâu dài và tạo ra một mô hình mới về “quan hệ đối tác, không liên kết, đối thoại và không đối đầu”, hỗ trợ lẫn nhau trong các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi và các mối quan tâm chính của nhau, trở nên đáng tin cậy và vững mạnh trên các con đường phát triển tương ứng của chúng ta.
Chúng ta cùng nhau bảo vệ ổn định an ninh, đi đầu trong việc thực hiện cuộc đấu tranh chống “ba thế lực”, kiên quyết kiềm chế sự lan rộng của buôn lậu ma tuý, tội phạm mạng và tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, cùng tổ chức các cuộc diễn tập chống khủng bố và hoạt động phòng thủ biên giới, tích cực vận động các giải pháp chính trị đối với các vấn đề quốc tế và điểm nóng trong khu vực, làm nên bức tường thép bảo vệ hòa bình và an ninh khu vực.
Chúng ta tìm kiếm sự thịnh vượng và phát triển chung, thúc đẩy sự phát triển theo chiều sâu của hợp tác thực chất trong khu vực, tạo ra các dự án thương hiệu văn hóa như lễ hội nghệ thuật, đại học, các diễn đàn y học cổ truyền, tạo ra mức tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 12% trong tổng số khối lượng kinh tế và ngoại thương của các nước thành viên. “Tốc độ SCO” và “lợi ích SCO” tăng theo cấp số nhân đã thúc đẩy công cuộc xây dựng quê hương giàu đẹp, nhân dân các nước có thể chia sẻ hạnh phúc.
Chúng ta chia sẻ đạo đức quốc tế, có tiếng nói trọng lượng trong việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và các giá trị chung của toàn nhân loại, thể hiện lập trường công bằng chống lại chủ nghĩa bá quyền và chính trị cường quyền, đồng thời gần gũi với các quốc gia quan sát viên, các đối tác đối thoại các tổ chức quốc tế, khu vực nhất trí với các tôn chỉ và mục đích của tổ chức. Sự hợp tác đã đóng một vai trò mang tính thời đại, trong đó cộng đồng quốc tế cùng chung vận mệnh.
Ngày nay, Tổ chức Hợp tác Thượng Hải đang đứng ở một điểm xuất phát lịch sử mới. Chúng ta hãy giương cao ngọn cờ “Tinh thần Thượng Hải”, nắm bắt con đường tiến lên trong xu thế lịch sử dân chủ hóa quan hệ quốc tế, thúc đẩy sự phát triển của chúng ta trong khuôn mẫu phát triển chung của nhân loại, xây dựng một cộng đồng chung vận mệnh SCO chặt chẽ hơn, đóng góp hơn nữa vào hòa bình lâu dài và thịnh vượng chung của thế giới. Để đạt được điều này, tôi đưa ra các đề xuất sau đây.
Thứ nhất, cùng đi con đường thống nhất và hợp tác. Chúng ta phải tận dụng tối đa các cơ chế và nền tảng hội nghị các cấp, tăng cường đối thoại chính sách, thông tin liên lạc và phối hợp, tôn trọng các mối quan tâm hợp lý của nhau, giải quyết kịp thời các vấn đề nảy sinh trong hợp tác và cùng nhau ổn định hướng phát triển của SCO. Chúng ta phải củng cố niềm tin vào hệ thống, không bao giờ chấp nhận lời rao giảng như của các “cha đạo”, đồng thời kiên quyết ủng hộ các quốc gia tìm tòi con đường phát triển và mô hình quản trị phù hợp với điều kiện quốc gia của mình. Chúng ta phải hỗ trợ mỗi bên tiến hành suôn sẻ các cuộc bầu cử trong nước và các chương trình nghị sự chính trị quan trọng khác. Chúng ta không bao giờ được phép cho phép các thế lực bên ngoài can thiệp vào công việc nội bộ của các nước trong khu vực dưới bất kỳ lý do gì và kiểm soát vững chắc tương lai và vận mệnh của sự phát triển và tiến bộ của đất nước chúng ta trong bàn tay của chính mình.
Đối phó với đại dịch Covid-19 vẫn là nhiệm vụ cấp bách nhất hiện nay. Phải nêu cao quan niệm con người là trên hết, phát huy tinh thần khoa học, hợp tác quốc tế sâu rộng về chống dịch, thúc đẩy phân phối vắc xin công bằng, hợp lý, kiên quyết chống chính trị hóa truy xuất nguồn gốc vi rút. Xuất phát từ việc bảo vệ tính mạng và sức khỏe của người dân các nước, đến nay, Trung Quốc đã cung cấp gần 1,2 tỷ liều vắc xin và dung dịch gốc cho hơn 100 quốc gia và tổ chức quốc tế, đứng đầu trên thế giới. Trung Quốc sẽ đẩy mạnh nỗ lực cung cấp 2 tỷ liều vắc xin cho thế giới trong suốt cả năm, tăng cường hợp tác với các nước đang phát triển trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh và tận dụng tốt số tiền 100 triệu đô la Mỹ do Trung Quốc tài trợ cho COVAX để đóng góp xứng đáng vào chiến thắng hoàn toàn của nhân loại đối với đại dịch.
Thứ hai, cùng đi con đường chia sẻ an nguy. Đối mặt với tình hình an ninh khu vực phức tạp và có thể thay đổi, chúng ta phải tuân thủ một khái niệm an ninh chung, toàn diện, hợp tác và bền vững, nghiêm khắc trấn áp “ba thế lực” như “Phong trào Đông Turkistan” và tăng cường hợp tác trong kiểm soát ma túy, quốc phòng và an ninh biên giới cho các sự kiện quy mô lớn và cải thiện càng sớm càng tốt để duy trì sự ổn định và ứng phó với các trường hợp khẩn cấp.
Tình hình Afghanistan đã có những thay đổi lớn, sau khi quân đội nước ngoài rút đi, lịch sử của Afghanistan đã sang một trang mới. Đồng thời, Afghanistan còn phải đối mặt với nhiều nhiệm vụ gian khổ, cần sự hỗ trợ, giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nước trong khu vực. Tất cả các quốc gia thành viên cần tăng cường hợp tác, tận dụng tốt các nền tảng như ” Nhóm liên lạc Afghanistan Tổ chức hợp tác Thượng Hải” để thúc đẩy quá trình chuyển đổi tình hình ở Afghanistan một cách suôn sẻ, hướng dẫn Taliban Afghanistan xây dựng một cấu trúc chính trị rộng rãi và bao trùm, xây dựng chính sách đối nội, đối ngoại ôn hòa, ổn điịnh, kiên quyết chống mọi hình thức khủng bố, thực hiện quan hệ hữu nghị với các nước láng giềng, thực sự đi con đường hòa bình, ổn định và phát triển.
Thứ ba, cùng đi con đường mở cửa và hội nhập. Tất cả các quốc gia của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải đều đang ở giai đoạn phát triển quan trọng. Chúng ta phải tiếp tục thúc đẩy tự do hóa và thuận lợi hóa thương mại và đầu tư, đảm bảo dòng người, hàng hóa, vốn và dữ liệu an toàn, có trật tự, đồng thời tạo ra các điểm tăng trưởng cho hợp tác trong nền kinh tế kỹ thuật số, năng lượng xanh và nông nghiệp hiện đại. Việc cùng xây dựng “Vành đai và Con đường” là một giai đoạn lớn cho sự phát triển chung của tất cả các quốc gia. Liên minh Kinh tế Á-Âu và các sáng kiến hợp tác khu vực khác nhằm duy trì sự ổn định và dòng chảy thông suốt của chuỗi công nghiệp và chuỗi cung ứng, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của tất cả các nước.
Để giúp các nước phục hồi sau đại dịch, Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục chia sẻ cơ hội thị trường và phấn đấu đạt mục tiêu 2,3 nghìn tỷ USD kim ngạch thương mại lũy kế với các nước thuộc tổ chức này trong 5 năm tới, tối ưu hóa cơ cấu thương mại và cải thiện thương mại cân bằng. Trung Quốc sẽ thành lập Học viện Kinh tế và Thương mại của Tổ chức Hợp tác Trung Quốc-Thượng Hải để giúp phát triển hợp tác kinh tế và thương mại đa phương của tổ chức. Giai đoạn đầu tiên của khoản vay đặc biệt tương đương 30 tỷ NDT do Trung Quốc thiết lập vào năm 2018 trong khuôn khổ Tổ chức Hợp tác Thượng Hải sắp được thực hiện và giai đoạn hai của khoản vay đặc biệt sẽ được khởi động để cùng hợp tác xây dựng “Vành đai và Con đường ”, tập trung vào hỗ trợ các dự án xây dựng kết nối hiện đại và cơ sở hạ tầng xanh, các-bon thấp và phát triển bền vững.
Thứ tư, cùng đi con đường học hỏi lẫn nhau. Nền tảng vững chắc nhất cho sự phát triển của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải nằm ở sự học hỏi lẫn nhau giữa các nền văn minh, và sức mạnh thâm hậu nhất nằm nhân tâm tương thông. Chúng ta phải chủ trương trao đổi, đối thoại và chung sống hài hòa giữa các nền văn minh khác nhau. Cần xây dựng nhiều hơn nữa các công trình quy tụ nhân tâm trên các lĩnh vực khoa học công nghệ, giáo dục, văn hóa, y tế, xóa đói giảm nghèo, tận dụng tốt các nền tảng như trại giao lưu thanh niên, phụ nữ, các diễn đàn truyền thông và các diễn đàn hữu nghị phi chính phủ, phát huy hết khả năng của Ủy ban Hợp tác và Hữu nghị Láng giềng Tốt của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, phát huy vai trò của các tổ chức xã hội xây dựng cầu nối để mọi người từ khắp nơi trên thế giới biết đến lẫn nhau.
Trong ba năm tới, Trung Quốc sẽ cung cấp 1.000 học bổng đào tạo xóa đói giảm nghèo cho các nước SCO, tổ chức 10 lớp đào tạo Lỗ Ban và thực hiện 30 dự án hợp tác trong các lĩnh vực y tế, xóa đói giảm nghèo, văn hóa và giáo dục trong khuôn khổ “Con đường tơ lụa trong một nhà” để giúp các quốc gia có nhu cầu tăng cường xây dựng năng lực và cải thiện đời sống và hạnh phúc của người dân. Trung Quốc sẽ tổ chức diễn đàn đổi mới khoa học và công nghệ thanh niên SCO này vào năm tới nhằm kích thích sức sống đổi mới của thanh niên từ khắp nơi trên thế giới. Trung Quốc đề xuất thành lập liên minh ngành y học cổ truyền SCO nhằm mở ra một con đường mới cho các nước trong việc hợp tác y học cổ truyền. Trung Quốc hoan nghênh tất cả các bên tham gia Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh 2022 và Thế vận hội Mùa đông, đồng thời cùng thể hiện một Thế vận hội Olympic giản dị, an toàn và thú vị.
Thứ năm, cùng đi con đường công bằng và chính nghĩa. “Nhất thời, mạnh yếu nằm ở lực, thiên thu thành bại nằm ở lý”. Để giải quyết các vấn đề quốc tế, chúng ta không thể tiến hành từ cái gọi là “vị thế cường quốc” để thúc đẩy bá quyền, bá đạo và uy hiếp. Chúng ta nên tuân theo các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và nhấn mạnh vào cùng trao đổi, cùng xây dựng, cùng chia sẻ. Chúng ta phải thực hiện chủ nghĩa đa phương thực sự và phản đối các hành vi phá hoại trật tự quốc tế và tạo ra sự đối đầu và chia rẽ dưới ngọn cờ của cái gọi là “luật lệ”. Chúng ta phải tuân thủ khái niệm hợp tác cùng có lợi và cùng thắng, xóa bỏ các rào cản thương mại, đầu tư và công nghệ, đồng thời tạo ra một triển vọng phát triển toàn diện và bao trùm.
Hôm nay, chúng ta đã bắt đầu quá trình chấp nhận Iran là một quốc gia thành viên và coi Ả Rập Xê Út, Ai Cập và Qatar là các đối tác đối thoại mới. Tin rằng “gia đình SCO” ngày càng phát triển sẽ song hành cùng tất cả các lực lượng tiến bộ trên thế giới để cùng nhau xây dựng hòa bình thế giới, đóng góp vào sự phát triển toàn cầu và là người bảo vệ trật tự quốc tế.
Trung Quốc sẽ hỗ trợ Uzbekistan trong vai trò chủ tịch tiếp theo của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải. Tin tưởng rằng với những nỗ lực chung của các quốc gia thành viên, sự hợp tác trong các lĩnh vực khác nhau của tổ chức sẽ tiếp tục đạt được những tầm cao mới.
Chúng ta hãy giương cao ngọn cờ “Tinh thần Thượng Hải”, giữ vững nguyện ước ban đầu và tiến lên phía trước, bắt đầu một hành trình mới cho sự phát triển của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải theo con đường chính nghĩa là xây dựng một cộng đồng chung vận mệnh nhân loại.
(Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Nam Ninh)
