1. Mỹ và EU dừng việc áp thuế trả đũa giữa Boeing và Airbus trong 5 năm
Ngày 15/6/2021, Inside Trade cho biết Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ đã đạt được thỏa thuận tạm dừng trong 5 năm về việc áp đặt thuế quan lên nhau nhằm trả đũa các khoản trợ cấp đối với các nhà sản xuất máy bay Airbus và Boeing
Cuộc tranh cãi về trợ cấp kéo dài 17 năm này là trọng tâm chính của Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-EU ở Brussels. Cả hai bên hy vọng sẽ có một giải pháp lâu dài sau khi, vào đầu năm nay, Mỹ, EU (và Anh) tạm dừng đánh thuế lẫn nhau trong bốn tháng. Hai bên sẽ tiếp tục đàm phán về trợ cấp cho máy bay dân dụng cỡ lớn, chủ đề của các cuộc tranh chấp song song tại Tổ chức Thương mại Thế giới, trong 5 năm tới.
Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai nói với các phóng viên rằng hai bên đã giải quyết một vấn đề thương mại lâu dài trong quan hệ giữa Mỹ – Châu Âu và thay vì phải chiến đấu với những đồng minh thân cận nhất thì Mỹ và EU đang cùng chống lại một mối đe dọa chung: “Chúng tôi đã đồng ý hợp tác cùng nhau để thách thức và chống lại các hành vi phi thị trường của Trung Quốc trong lĩnh vực này theo những cách cụ thể phản ánh các tiêu chuẩn của chúng tôi về cạnh tranh công bằng.” Katherine Tai nói thêm: “Điều này bao gồm sự hợp tác về đầu tư trong và ngoài nước và chuyển giao công nghệ”. Bà Tai cho rằng thỏa thuận này là một mô hình mà Mỹ sẽ sử dụng để đối phó với các thách thức khác và sự cạnh tranh phi thị trường của Trung Quốc.
Theo bà Tai, thuế quan sẽ tiếp tục được tạm dừng miễn là sự hỗ trợ của EU dành cho Airbus phù hợp với các điều khoản của thỏa thuận. Nếu sự ủng hộ của EU vượt qua ranh giới đỏ và các nhà sản xuất Mỹ không thể cạnh tranh công bằng và trên một sân chơi bình đẳng, Mỹ vẫn giữ được sự linh hoạt trong việc kích hoạt lại các mức thuế đang bị đình chỉ.
Các quan chức EU cũng đánh giá cao thỏa thuận. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cho biết: “Thỏa thuận mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai bên vì chúng ta đã chuyển từ kiện tụng sang hợp tác trên máy bay sau 17 năm tranh chấp.” Ủy viên Thương mại EU Valdis Dombrovskis cho rằng EU sẽ hợp tác chặt chẽ với Mỹ thông qua Nhóm Công tác mới về Máy bay và giờ đây EU đã có thời gian và không gian để tìm giải pháp lâu dài, đồng thời tiết kiệm hàng tỷ đồng tiền thuế cho các doanh nghiệp của mình.
Ngoài ra, Mỹ và EU cũng đang nỗ lực giải quyết tranh chấp về thuế đối với thép và nhôm do Mỹ đặt ra dưới thời chính quyền Trump. Vấn đề này cũng dự kiến sẽ được thảo luận trong tuần này và có tin rằng Mỹ và EU đang cân nhắc thời hạn giải quyết vào tháng 12.
2. Đảng Dân chủ đang tìm cách thông qua ngân sách cho năm 2022 không có sự ủng hộ của Đảng Cộng hòa
Ngày 15/6/2021, The Hill cho biết Lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Charles Schumer (DN.Y.) cho biết ông sẽ triệu tập một cuộc họp với tất cả 11 thành viên đảng Dân chủ trong Ủy ban Ngân sách Thượng viện vào thứ Tư để bắt đầu quá trình thông qua một nghị quyết về ngân sách. Nghị quyết này sẽ tạo cơ sở cho đảng Dân chủ thông qua đạo luật về cơ sở hạ tầng đồ sộ chỉ với sự ủng hộ của các thành viên đảng Dân chủ. Schumer cho biết ông hy vọng sẽ thông qua nghị quyết ngân sách cho năm tài khóa 2022 vào tháng Bảy.
Schumer ngầm lưu ý rằng một nghị quyết về ngân sách sẽ tạo tiền đề cho việc thông qua các cấu phấn của Kế hoạch việc làm cho người Mỹ trị giá 2,25 nghìn tỷ đô la của Biden và Kế hoạch gia đình Mỹ trị giá 1,8 nghìn tỷ đô la với đa số thường. Nếu nghị quyết về ngân sách được thông qua sẽ tạo tiền đề cho việc thông qua dự luật đầu tư cơ sở hạ tầng khổng lồ chỉ với các phiếu ủng hộ của đảng Dân chủ và lúc Thượng viện họp lại sau kỳ nghỉ tháng 8. Schumer cũng dự kiến sẽ đưa gói tài chính đã được cắt giảm bớt về cơ sở hạ tầng ra Thượng viện trong tháng Bảy.
Dự luật sẽ cần 60 phiếu ủng hộ để có thể được thông qua nếu các bên hòa giải. Tuy nhiên, dự luật đang vấp phải sự phản đối từ các Thượng nghị sỹ cấp tiến như Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (D-Mass.). Bà cho biết bà sẽ không bỏ phiếu cho dự luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng trừ khi tất cả 50 thành viên của đảng Dân chủ đồng ý về quy mô và hình thức của dự luật sau khi đã được hòa giải. Điều này đòi hỏi tất cả sự ủng hộ của tất cả đảng Dân chủ để được thông qua Thượng viện nơi hai bên đang chiếm tỷ 50-50.
Schumer cho biết quá trình thương lượng cho cả phương án có sự ủng hộ lưỡng đảng và phương án thỏa hiệp đều đang diễn ra và ông hy vọng sẽ giải quyết xong vấn đề vào tháng 7, cả nghị quyết về ngân sách và dự luật lưỡng đảng.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ)