1. Giới doanh nghiệp thất vọng khi Chính quyền Biden tiếp tục giữ các biện pháp thuế đối với Trung Quốc của cựu Tổng thống Trump
Ngày 02/6/2021, Financial Times (FT) đưa tin tổng hợp về phản ứng của giới doanh nghiệp Mỹ trước chiều hướng chính sách thương mại của Chính quyền Biden, đang được cho là gần với cách tiếp cận của Chính quyền Trump hơn so với nhận định trước đó của các nhà phân tích.
Các doanh nghiệp có quan ngại nêu trên xuất phát từ một số nguyên nhân. Chính quyền Biden đã thành lập 5 tháng nhưng vẫn chưa xác định rõ chính sách thương mại đối với Trung Quốc; chính sách chung của Biden đối với Trung Quốc gần với chính sách của Trump. Các công ty mua hàng từ Trung Quốc đang phải trả chi phí cao do thuế. Cơ chế cho phép các doanh nghiệp có thể đệ trình để sản phẩm của công ty được loại trừ ra khỏi danh sách áp thuế với hàng nhập khẩu của Trung Quốc theo điều khoản 301 đã hết hạn vào cuối năm ngoái và hiện vẫn chưa được khôi phục. Trong khi đó, chính quyền thời gian gần đây đang tỏ cam kết mạnh mẽ hơn trong việc giải quyết các ưu tiên thương mại hàng đầu hiện nay về lao động cưỡng bức, thúc đẩy quyền của người lao động và bảo vệ môi trường…
Hiện áp lực về việc đưa ra một chính sách thương mại với Trung Quốc đang đè nặng lên Trưởng Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) Katherine Tai, trong bối cảnh ngày càng nhiều câu hỏi được giới nghiên cứu đặt ra về cách mà Chính quyền Biden đang đánh giá quan hệ thương mại của Mỹ với Trung Quốc.
Chuyên gia về Trung Quốc tại CSIS, Scott Kennedy, cho rằng việc đánh giá quan hệ với Trung Quốc cần được làm thường xuyên và thông tin cần được công bố công khai. Một cựu quan chức chính phủ có quan hệ với cộng đồng doanh nghiệp Mỹ cho rằng chính quyền Biden đang tỏ ra tiến bộ hơn trong thảo luận về nhân quyền và lao động hơn các chương trình nghị sự về kinh tế và thương mại; ngay nội bộ chính quyền Biden hiện cũng chưa rõ về cách xử lý các vấn đề thương mại với Trung Quốc, và dường như đang kéo dài thời gian qua các đánh giá và nghiên cứu nội bộ.
2. Số lượng nhận trợ cấp thất nghiệp lần đầu giảm xuống dưới 400.000 kể từ khi đại dịch bắt đầu
Ngày 03/06/2021, Bộ Lao động Mỹ công bố số lượng nhận trợ cấp thất nghiệp của người lao động Mỹ tuần trước đã giảm xuống còn 385.000. Con số thấp nhất kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát tại Mỹ. Lần cuối cùng số lượng nhận trợ cấp thất nghiệp ở mức thấp, 256.000, là tuần thứ 2 của tháng 3 năm 2020, và tăng kỷ lục lên gần 3 triệu vào tuần sau đó, trước khi đạt đỉnh 6,1 triệu vào đầu tháng 4 khi Mỹ phải đóng cửa nền kinh tế.
Theo CNBC, khi việc tiêm chủng đã được triển khai trên diện rộng và các doanh nghiệp được phép mở cửa trở lại, bức tranh thị trường lao động đã được cải thiện đáng kể. Báo cáo việc làm tháng 05 của trung tâm ADP cùng ngày đã cho thấy việc làm ở khối tư nhân đã tăng thêm 978.000 trong tháng 05/2021.
Số liệu nêu trên được công bố trước khi Bộ Lao động công bố số liệu về việc làm mới thàng 05. Các chuyên gia dự đoán sẽ có thêm 671.000 việc làm mới sau chỉ số đáng thất vọng vào tháng 04/2021 là 266.000 việc làm mới. Mặc dù các dữ liệu về việc làm tiếp tục được cải thiện song nhiều ý kiến cho rằng vẫn còn một khoảng trống lớn trong thị trường lao động, đặc biệt là đối với nhóm lao động trình độ thấp. CNBC cho biết hiện vẫn có hơn 15,4 triệu người Mỹ đang nhận trợ cấp theo các chương trình khác nhau, trong đó có 02 chương trình được đặc biệt giành để giải quyết vấn đề thất nghiệp do tác động của đại dịch. Các chỉ số nhận trợ cấp thất nghiệp được đự đoán sẽ tiếp tục giảm khi nhiều người lao động quay trở lại làm việc hơn trong bối cảnh các bang cũng bắt đầu cắt giảm phúc lợi. Chương trình trợ cấp của chính phủ dự kiến cũng sẽ kết thúc vào tháng 9/2021.
Nhiều ý kiến đã đổ lỗi cho chính các chương trình kéo dài cho người mất việc làm vì các chương trình này đã cấp 1 khoản tiền lớn khiến nhiều người lao động lưỡng lự trong việc quay trở lại đi làm. Báo cáo Sách Be (Beige Book) của Cục Dự trữ Liên bang (FED) cho thấy có tình trạng các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuyển dụng lao động hiện nay. Điều này đã cản trở các công ty nâng cao sản lượng hoặc phải cắt giảm giờ làm. Báo cáo cũng cho rằng dù các doanh nghiệp đang đưa ra nhiều cam kết, mức thưởng và lương cao hơn song dự báo nguồn cung lao động thời gian tới vẫn sẽ bị giới hạn.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ)
