Ban Quản trị Trang NGKT trực tuyến trân trọng gửi tới Quý độc giả bài bình luận cho rằng bên cạnh một đại dịch chết người và một nền kinh tế suy yếu, Tổng thống được truyền thông dự báo đắc cử Biden sẽ còn phải kế thừa mối quan hệ Mỹ – Trung không mấy tốt đẹp dưới thời Tổng thống đương nhiệm Trump được đăng tải trên The New York Times ngày 16/11/2020.
Về các hành động nhằm vào Trung Quốc, Tổng thống Trump từ khi lên nắm quyền đã: áp thuế đối với hàng trăm tỷ USD sản phẩm từ Trung Quốc; áp đặt các lệnh trừng phạt đối với các công ty Trung Quốc và hạn chế các doanh nghiệp Trung Quốc mua công nghệ của Mỹ, nhằm buộc Trung Quốc phải thay đổi cách thực thi chính sách thương mại. Mới đây nhất, vào thứ Năm tuần trước, Tổng thống Trump đã đi một bước nữa trong chuỗi hành động khi ban hành lệnh cấm đầu tư vào các công ty Trung Quốc có quan hệ quân sự.
Sẽ có nhiều thách thức đặt ra cho ông Biden, bao gồm việc xem xét duy trì các biện pháp áp thuế đối hàng hoá nhập khẩu của Trung Quốc, vốn đã làm tăng chi phí cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ. Ông Biden cũng có thể cân nhắc nới lỏng các khoản thuế nhằm để đổi lấy nhượng bộ về các vấn đề kinh tế hoặc trong một số vấn đề quan tâm như biến đổi khí hậu.
Một thách thức khác Chính quyền của ông Biden sẽ phải đối mặt là việc thực hiện điều chỉnh chính sách với Trung Quốc, nhất là về kinh tế – thương mại, trong bối cảnh các nghị sỹ của cả đảng Dân chủ và Cộng hoà tại Quốc hội từ lâu đã coi Trung Quốc là mối đe dọa an ninh quốc gia, đã ban hành nhiều luật nhằm trừng phạt Trung Quốc vì vi phạm nhân quyền, các hoạt động ảnh hưởng toàn cầu và các hoạt động kinh tế.
Trong giai đoạn tranh cử, ông Biden cùng đội ngũ cố vấn đã chỉ trích các biện pháp của Tổng thống Trump nhằm mục đích cắt đứt quan hệ giữa nền kinh tế Trung Quốc và Mỹ, là vụng về, tốn kém và thiếu chiến lược; cho rằng khi lên nắm quyền, Chính quyền ông Biden sẽ thực hiện một cách tiếp cận thông minh hơn, vừa hợp tác với Trung Quốc trong một số lĩnh vực (biến đổi khí hậu, bệnh dịch..), vừa duy trì cạnh tranh trong các lĩnh vực chủ chốt (công nghệ), sẵn sàng đối đầu trong vấn đề lợi ích (chủ nghĩa bành trướng quân sự, vi phạm nhân quyền hoặc thương mại không công bằng). Trong nhiều phát biểu, ông Biden cũng đưa ra cách tiếp cận như tái can dự với đồng minh Mỹ như Châu Âu, Nhật Bản nhằm gây áp lực buộc Trung Quốc thực hiện cải cách kinh tế; đồng thời cam kết dành nhiều nguồn lực hơn để nâng cao năng lực sản xuất, phát triển cơ sở hạ tầng và công nghệ của Mỹ, nhằm đảm bảo Mỹ giữ được lợi thế so với Trung Quốc. Tuy nhiên, Chính quyền ông Biden khả năng sẽ phải chịu nhiều sức ép cũng như sự giám sát từ lưỡng đảng Quốc hội nhằm đảm bảo ông sẽ không quay lại cách tiếp cận mà nhiều Chính quyền tiền nhiệm đã áp dụng, nhằm gắn các hoạt động thực thi thương mại của Trung Quốc vào nền kinh tế toàn cầu.
Phó chủ tịch điều hành của Phòng Thương mại Mỹ (USCC), ông Myron Brilliant đánh giá: “Đây có thể sẽ là một giai đoạn tiếp tục không chắc chắn của quan hệ Mỹ-Trung; không còn nghi ngờ gì về việc Tổng thống Trump đã áp dụng lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc và điều này có lẽ không mang lại cho Tổng thống đắc cử Biden nhiều sự linh hoạt về chính trị ngay từ giai đoạn đầu”. Tuy nhiên, ông Myron vẫn tỏ hy vọng ông Biden sẽ có một một sự khởi đầu đáng trông đợi cả trong lập trường, phong cách và quy trình.
Bài bình luận nhận định, các biện pháp triển khai những ngày đầu của Chính quyền Biden khả năng sẽ phụ thuộc nhiều vào các hành động thời gian còn lại của Tổng thống Trump. Nhiều chuyên gia thương mại tỏ lo ngại việc Tổng thống Trump có thể đẩy mạnh cuộc chiến kinh tế với Trung Quốc, để khiến Trung Quốc “trả giá” vì đã không làm đủ để ngăn chặn coronavirus, trong đó không ngoại trừ khả năng phá vỡ Thoả thuận thương mại giai đoạn 01, hoặc thúc đẩy đàm phán kinh tế với Đài Loan… Theo nguồn tin từ một số cố vấn thân cận với Tổng thống Trump, việc gay gắt với Trung Quốc một phần còn do đây là nguyên nhân chính gây ra các tổn thất đối với ông Trump.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ)
