Xuất khẩu trực tuyến là con đường nhanh nhất để đưa hàng Việt ra thế giới. Do đó, doanh nghiệp Việt cần nắm bắt “cơ hội vàng” này để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu trong đại dịch Covid-19.
Đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động kinh doanh của tất cả mọi quốc gia trên thế giới, nhưng vẫn có cơ hội cho các doanh nghiệp dùng kênh trực tuyến để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Bởi hầu hết người mua trên thế giới đang tìm nguồn cung cho sản phẩm thông qua các công cụ tìm kiếm hoặc các nền tảng thương mại điện tử.
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) TS. Vũ Tiến Lộc cho biết, trước đây, hoạt động xuất nhập khẩu nói chung chỉ dành cho các doanh nghiệp có quy mô lớn, tiềm lực kinh tế tài chính cao. Họ gần như trở thành những “ông lớn” nhờ xuất nhập khẩu và ngược lại nhờ xuất nhập khẩu họ thống trị nhiều lĩnh vực sản xuất kinh doanh.
Ngày nay, thương mại điện tử và thương mại điện tử xuyên biên giới đã thay đổi hoàn toàn chiều hướng này. Vì vậy, các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa có cơ hội bình đẳng vươn tới thương mại toàn cầu.
Vũ Tiến Lộc cho rằng, thương mại điện tử hiện thực hoá nền thương mại không biên giới trên tất cả các góc độ, thời gian, không gian và xã hội. Các gia đình ở Việt Nam có thể mua táo trên cành ở một nhà vườn phương Tây và ngược lại các gia đình ở phương Tây thậm chí có thể đặt hàng mua hoa tươi còn đẫm sương trong vườn hoa của hộ kinh doanh nhỏ ở Đà Lạt.
“Sự tương tác trực tiếp giữa người sản xuất và người tiêu dùng, đặc biệt là người tiêu dùng đặt hàng người sản xuất dẫn dắt nền sản xuất, sẽ trở thành xu thế toàn cầu. Và khách hàng toàn cầu vừa là cơ hội cũng vừa là thách thức của các doanh nghiệp”, TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.
Giám đốc Quốc gia Amazon Global Selling Việt Nam Trần Xuân Thủy thì chỉ ra rằng, doanh thu thương mại điện tử của thế giới sẽ vượt ngưỡng 3,3 nghìn tỷ USD trong năm 2020. Đến năm 2022, tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử được dự đoán sẽ vượt xa tốc độ tăng trưởng của bán hàng trực tiếp.
Mặc dù ưu thế xuất khẩu trực tuyến lớn như vậy nhưng việc tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu mới mẻ này vẫn còn gặp nhiều hạn chế, rủi ro, trở thành rào cản khiến doanh nghiệp và người tiêu dùng Việt còn dè chừng khi tham gia.
Ở cả hai chiều, người mua và người bán đều gặp khó khăn về ngôn ngữ, văn hóa kinh doanh. Cụ thể, người mua thường gặp khó khăn trong khâu thanh toán quốc tế do tỷ lệ sở hữu các thẻ thanh toán quốc tế như Visa, Master của người Việt chưa cao; thêm vào đó là xác suất rủi ro khi đưa ra lựa chọn trước hàng tỷ sản phẩm đa dạng về mẫu mã, chất lượng và người bán uy tín trên các trang thương mại quốc tế.
Ông Trần Xuân Thủy đánh giá, xuất khẩu trực tuyến hay thương mại điện tử sẽ không phải là “cây đũa thần” vì vậy, doanh nghiệp Việt Nam chưa thể thành công ngay. Muốn “hái trái ngọt”, thu thành quả, đòi hỏi doanh nghiệp phải chuyên nghiệp, xây dựng đội ngũ chuyên trách bán hàng chiều lòng “thượng đế” nước ngoài.
“Để đạt dc những mục tiêu trên, doanh nghiệp cần nâng cao kỹ năng, trước khi đưa ra quyết định giao thương lớn cần phải tìm tới các dịch vụ tư vấn pháp lý, đảm bảo điều khoản hợp đồng phù hợp, chặt chẽ. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro”, ông Trần Xuân Thủy nói.
Chung tay “gỡ rối” cho doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ Công thương Cao Quốc Hưng khẳng định, Bộ Công Thương đã và đang triển khai nhiều biện pháp như ban hành các văn bản cần thiết và tăng cường đối thoại với cộng đồng doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung và xuất nhập khẩu nói riêng.
“Bộ Công thương sẽ mở rộng và phát triển nhiều dịch vụ công trực tuyến hơn nữa, thực hiện phương châm Chính phủ kiến tạo để phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn. Các doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm hiểu các xu hướng, mô hình phù hợp và nhân lực, vật lực phù hợp để tham gia chuyển đổi số trong xuất nhập khẩu”, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng nhấn mạnh.
Về vấn đề pháp lý, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) Đặng Hoàng Hải chỉ ra rằng, việc xây dựng khuôn khổ pháp lý cho hoạt động xuyên biên giới là không dễ, ngay cả với những nước có hệ thống pháp luật tân tiến.
Do đó, Bộ Công Thương đang thay đổi cách tiếp cận theo hướng không tham vọng có thể tạo ra được khung khổ pháp lý cho tất cả các loại hàng hóa, thương mại nói chung mà bắt đầu từ những mặt hàng cụ thể đang có lợi thế, sau đó điều chỉnh dần dần cho phù hợp với thị trường.
Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục xây dựng những chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện thương mại điện tử; cải cách hành chính để hỗ trợ tốt nhất cho doanh nghiệp tham gia các triển lãm, hội chợ quốc tế, các diễn đàn gặp gỡ song phương, đa phương… giúp doanh nghiệp có cơ hội tiếp xúc, giao lưu, tìm kiếm đối tác nhập khẩu, thúc đẩy hoạt động kinh doanh.
Gia Thành
