1. Ảnh hưởng của Trung Quốc tới kinh tế Colombia. Trung Quốc ngày càng có sự ảnh hưởng tới kinh tế Colombia và Colombia sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn trong việc xử lý mối quan hệ ngoại giao 40 năm với quốc gia Châu Á này. Colombia đã có bốn thập kỷ quan hệ song phương với Trung Quốc, hai nước đã đạt được những thành tựu hợp tác trong các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng và công nghệ, nhưng hiện nay cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu ngày càng phức tạp khiến Chính phủ của Tổng thống Ivan Duque đang lâm vào tình thế khó xử.
Vào tháng 7/2020, khi Bộ trưởng Công nghệ thông tin và truyền thông Colombia Karen Abudinen công bố kế hoạch thí điểm hệ thống 5G đầu tiên trong nước với sự tham gia của Telefónica và Huawei, Đại sứ quán Mỹ tại Bogotá đã gửi thông điệp cảnh báo tới chính phủ Colombia khi cho rằng việc xây dựng mạng 5G tại quốc gia Nam Mỹ này không nên dành cho các nhà thầu công nghệ Trung Quốc như Huawei và ZTE. Việc chiếm quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng 5G có thể cho phép Trung Quốc tiếp cận các dữ liệu công và thông tin cá nhân của người dân.
Phản ứng về việc này, đại diện Huawei Colombia Blanca Zhou cho biết Huawei là doanh nghiệp tư nhân, không bị chi phối bởi các yếu tố chính trị, với định hướng nghiên cứu, hợp tác và cùng phát triển lĩnh vực cơ sở hạ tầng công nghệ tại các quốc gia khác nhau, đặc biệt là khu vực Mỹ La tinh.
Cơn bão chính trị gây ra bởi luật an ninh mới của Hồng Kông, những lo ngại về an ninh mạng và việc Trung Quốc tăng thuế quan đã đặt Colombia vào ngã ba đường vì Mỹ từ trước đến nay luôn là đối tác chính trị và thương mại lớn nhất của họ. Tổng thống Donald Trump đang yêu cầu các đồng minh điều chỉnh chính sách của mình đối với Trung Quốc, trong đó có Colombia.
Tuy nhiên Mỹ khó có thể ngăn cản mối quan hệ hợp tác kinh tế giữa Trung Quốc và Colombia. Hai bên đã ký Hiệp định triển khai các dự án trọng điểm như: metro Bogotá và mỏ Buriticá, mới đây đoàn chuyên gia kỹ thuật Trung Quốc đã đến Colombia trên chuyến bay thẳng từ Thượng Hải để bắt đầu triển khai kỹ thuật cho việc xây dựng hệ thống hệ thống tàu điện ngầm Bogotá.
Về đại dịch Covid-19, Đại sứ Trung Quốc tại Colombia Lan Hu tuyên bố đã sử dụng một phần ngân sách của Đại sứ quán để quyên góp cho những người anh em Colombia trong hoàn cảnh họ gặp khó khăn nhất, giúp họ chiến đấu vượt qua dịch bệnh. Ngoài ra, Trung Quốc đã viện trợ phòng dịch trị giá 1,5 triệu USD cho Colombia. Ông Lan Hu cho biết mối quan hệ kinh tế song phương giữa Trung Quốc và Colombia đã đạt đến đỉnh điểm vào năm 2019 với kim ngạch giao dịch đạt mức kỷ lục 15 tỷ USD, cho đến nửa đầu năm 2020 thì con số này đã đạt trên 5 tỷ USD bất chấp bối cảnh suy giảm kinh tế do đại dịch.
Năm 2010, Trung Quốc không xuất hiện trong nhóm 10 đối tác thương mại hàng đầu của Colombia, nhưng giờ đây sau 10 năm, quốc gia Châu Á này đã chiếm vị trí thứ hai chỉ sau Mỹ.
Giáo sư và chuyên gia nghiên cứu về các vấn đề Trung Quốc tại Universidad Externado de Colombia David Castrillón cho biết đây là tác động của chính sách xoay trục của Trung Quốc đối với Mỹ La tinh kể từ năm 2008. Sau khi đăng cai Thế vận hội Olympic Bắc Kinh, Trung Quốc đã xuất bản ‘Sách trắng’ đầu tiên dành cho khu vực Mỹ Latinh và đã thông qua gói tài chính trị giá hàng nghìn tỷ USD, điều này đã thúc đẩy đầu tư của Trung Quốc vào cơ sở hạ tầng và đẩy mạnh việc xuất nhập khẩu hàng hóa thương mại với khu vực.
Mối quan hệ kinh tế thương mại của Trung Quốc với Colombia, vốn trước đây chỉ dựa trên than đá và ferronickel, hiện đã đa dạng hóa rất nhiều sau các chuyến thăm cấp cao của các cựu Tổng thống Álvaro Uribe, Juan Manuel Santos và Tổng thống đương nhiệm Iván Duque. Hai bên đã ký kết các thỏa thuận quan trọng thúc đẩy mối quan hệ hợp tác song phương.
Ông David Castrillón cho biết Mỹ đã để lại những khoảng trống trong các lĩnh vực đầu tư quan trọng của Colombia như các dự án cơ sở hạ tầng và năng lượng tái tạo. Trong khi đó Trung Quốc với nguồn vốn dồi dào sẵn sàng hợp tác với Colombia trong các lĩnh vực này. Ngoài ra, Colombia cũng quan tâm đến những nghiên cứu kỹ thuật của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Về xuất nhập khẩu, Trung Quốc sẽ tìm cách đa dạng hóa các nguồn nhập khẩu để không phụ thuộc vào Mỹ, họ sẽ coi Colombia – nơi có nguồn lao động lành nghề và nội lực sản xuất trong nước tiềm năng và đa dạng, là một trong những khu vực đầu tư thương mại trọng điểm mới.
Về du lịch, lượng khách từ Trung Quốc đến Colombia dự báo sẽ tăng mạnh sau khi đại dịch kết thúc, góp phần đẩy mạnh việc phục hồi kinh tế và du lịch Colombia vốn đang khủng hoảng.
2. Hiệp định Thương mại Tự do giữa Colombia và Israel chính thức có hiệu lực. Chính phủ Colombia mới đây đã phê chuẩn Hiệp định xóa bỏ hàng rào thuế quan đối với hàng xuất khẩu công nghiệp giữa Colombia và Israel bao gồm các mặt hàng thiết yếu như: mỹ phẩm, hàng dệt may, quần áo, phụ tùng ô tô, đồ trang sức, lốp xe, bánh kẹo, đồ dùng và thiết bị vệ sinh và một số các chế phẩm khác.
Đây là thỏa thuận đầu tiên theo mô hình xóa bỏ thuế quan giữa Colombia và một quốc gia Trung Đông, nơi có sức mua cao và những cơ hội lớn cho ngành hàng công nghiệp và công-nông nghiệp
Nội dung quy định 99% hàng công nghiệp xuất khẩu của Colombia sang Israel sẽ được miễn thuế ngay lập tức và 1% còn lại sẽ dần được miễn thuế trong 5 năm tiếp theo. Tương tự đối với các sản phẩm nông nghiệp và công- nông nghiệp, 97% hàng xuất khẩu sẽ được miễn thuế ngay lập tức và 3% còn lại sẽ dần được miễn thuế trong 5 năm tiếp theo.
Một trong những mục đích chính của Hiệp định là đẩy mạnh giá trị gia tăng xuất khẩu với và đa dạng hóa nguồn cung xuất khẩu. Năm 2019, Colombia đã xuất khẩu sang Israel lượng hàng hóa trị giá 366 triệu USD, trong 6 tháng đầu năm 2020 đạt 197 triệu USD; hàng hóa bao gồm: than đá, cà phê, hoa tươi, bánh kẹo, các sản phẩm giấy,…
Ngoài ra Hiệp định mang lại cơ hội đầu tư và hợp tác kinh tế song phương trong các lĩnh vực: công nghệ nông nghiệp, hệ thống thủy lợi và công nghệ thực phẩm, do sự hợp nhất của lợi ích song phương trong việc thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững và đổi mới.
Colombia đang thể hiện vai trò là một cường quốc nông-công nghiệp, khả năng xuất khẩu lương thực dồi dào nhờ tận dụng tiềm năng sản xuất nội địa và xu hướng thị trường thuận lợi.
Chính phủ Colombia sẽ sớm khai trương Văn phòng Đổi mới và Phát triển tại Israel với mục đích nhằm kết nối doanh nghiệp và hỗ trợ các start-up theo cách tiếp cận thị trường mới, chuyển giao kiến thức và công nghệ hiện đại, đồng thời tổ chức các quỹ đầu tư cho các doanh nghiệp và doanh nhân Colombia.
3. Sản lượng cà phê Colombia 6 tháng đầu năm 2020. Với sản lượng thu hoạch kỷ lục trong 6 tháng đầu năm 2020 đạt 6,1 triệu bao, trị giá 3,7 tỷ peso, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm 2019 và xuất khẩu đạt 5,7 triệu bao. Cà phê tiếp tục là điểm sáng của nông nghiệp và nền kinh tế Colombia trong bối cảnh đại dịch. Bộ Nông nghiệp dự kiến sản lượng thu hoạch của năm 2020 là 14,2 triệu bao, đóng góp 9 tỷ peso cho nền kinh tế quốc gia.
Bộ trưởng Nông nghiệp Colombia Rodolfo Zea cho biết vụ thu hoạch cà phê thứ hai trong năm, cao điểm từ tháng 10 đến tháng 11 có thể sẽ là một trong những mùa thu hoạch tốt nhất trong lịch sử ngành cà phê Colombia, kỳ vọng sản lượng sẽ đạt 8 triệu bao với giá trị khoảng 5,2 tỷ peso và cần từ 180.000 đến 200.000 lao động để thu hoạch, Chính phủ sẽ bảo đảm việc người lao động phải tuân thủ các quy trình an toàn vệ sinh cần thiết để tránh lây nhiễm Covid-19.
4. Nợ nước ngoài Colombia trong tháng 5/2020 ở mức 145,2 tỷ USD. Theo báo cáo mới đây của Ngân hàng Trung ương Colombia (BRC), nợ nước ngoài tháng 5/2020 ở mức 145,2 tỷ USD, chiếm 49,1% tổng sản phẩm quốc nội, đây là mức cao nhất của năm 2020 và là mức cao nhất trong lịch sử đối với tỷ trọng nợ/GDP. Chỉ số này tăng 0,4 % so với tháng 4/2020, ở mức 144,025 tỷ USD, chiếm 48,7% GDP.
Trong đó nợ công ở mức 78,084 triệu USD, chiếm 26,4% GDP; nợ tư nhân là 67,115 triệu USD chiếm 22,7% GDP; còn lại là các khoản nợ khác.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Venezuela)
