Ngày 23/7/2020, Thời báo Hoàn cầu đăng tải bài viết của Tổng giám đốc liên đoàn công nghiệp Anh Carolyn Fairbairn với nội dung:
Trong bối cảnh đầy biến động và thách thức, Anh ứng xử như thế nào với Trung Quốc trở thành một trong những vấn đề nan giải nhất. Đối với vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia, các doanh nghiệp Anh sẽ tuân theo sự chỉ đạo của chính phủ. Các doanh nghiệp hiểu được cách làm của Anh đối với Trung Quốc chủ yếu xuất phát từ lo lắng về chính trị. Tuy nhiên, ngoại trừ chiến lược an ninh và ngoại giao, Anh cần cân nhắc kỹ lưỡng đến chiến lược về kinh tế với Trung Quốc. Điều này ảnh hưởng đến việc làm và thịnh vượng của Anh trong tương lai. Đây không phải là mục tiêu duy nhất, nhưng là một mục tiêu quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh khiến hàng nghìn, hàng vạn người thất nghiệp. Là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Trung Quốc là động lực tăng trưởng kinh tế toàn cầu, đóng góp lớn tạo việc làm tại Anh.
Khảo sát gần đây của Hiệp hội thương mại Trung-Anh cho thấy, hợp tác với Trung Quốc trong thương mại, du lịch và giáo dục đại học đã tạo 150.000 việc làm cho Anh. Trong 14 năm qua, xuất khẩu của Anh sang Trung Quốc tăng gấp sáu lần và sẽ tiếp tục tăng trong tương lai; kể từ năm 2014-2015 đến nay, số lượng lưu học sinh Trung Quốc tại Anh đã tăng 46%, vượt qua tổng số lưu học sinh từ các nước EU. Các trường học tại Anh thu được ít nhất là 1,7 tỷ bảng tiền học phí mỗi năm từ các lưu học sinh Trung Quốc, các trường Đại học Anh sẽ gặp khó khăn về tài chính nếu du học sinh Trung Quốc bị cấm đến Anh.
Do vậy, bây giờ không phải là lúc để Anh đoạn tuyệt với Trung Quốc. Ngược lại, Anh cần xây dựng một bộ nguyên tắc hướng dẫn hợp tác thương mại đối với Trung Quốc, giúp doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách có thể cân nhắc các vấn đề một các toàn diện. Nếu hạn chế các nhà cung cấp của Trung Quốc như Hoa Vi vì lý do an ninh, Anh cần nhận thức rõ cái giá phải trả và xây dựng một phương án thay thế.
Vấn đề không phải là Anh có hợp tác thương mại với Trung Quốc hay không, mà là hợp tác như thế nào. Kim ngạch thương mại song phương Anh-Trung tăng từ 6 tỷ bảng năm 1999 lên 80 tỷ bảng năm 2019. Để thực hiện đa dạng hóa thương mại, Anh nên tăng cường thương mại với các quốc gia khác, thay vì giảm thương mại với Trung Quốc. Thiết lập quan hệ đúng đắn với Trung Quốc là yếu tố vô cùng quan trọng đối với năng lực cạnh tranh toàn cầu và các lợi ích khác của Anh. Nói tóm lại, đây là một bài toán đặt ra cho mục tiêu “nước Anh toàn cầu” của Thủ tướng Johnson. Anh nên có tầm nhìn và kế hoạch lâu dài, nếu không các quốc gia khác sẽ tận dụng cơ hội từ Trung Quốc.
Giới doanh nghiệp Anh hoàn toàn ủng hộ nguyện vọng của Thủ tướng Johnson, đó là “thiết lập một mối quan hệ hiện đại và trưởng thành trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và công nhận vị thế của Trung Quốc trên thế giới”. Nhưng để làm được điều này, Anh cần xây dựng một lộ trình dài hạn và liên tục.
(Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc)