Ngày 28/2/2020, Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã báo cáo trước Quốc hội Chương trình nghị sự thương mại 2020 và Báo cáo thường niên của Tổng thống Trump. Báo cáo nêu rõ, Tổng thống Trump đã giữ lời hứa thay đổi chính sách thương mại của Mỹ và kết quả là “sự bùng nổ công nhân cổ xanh” với mức lương cao hơn, tạo ra nhiều việc làm hơn và nền kinh tế mạnh hơn. Báo cáo đưa ra các mục tiêu thương mại chính cho năm 2020, bao gồm việc đàm phán hiệp định thương mại mới với các đối tác chiến lược, những biện pháp mạnh mẽ bảo đảm thực thi luật và các thỏa thuận thương mại và những thay đổi đối với Tổ chức thương mại thế giới WTO. Một số điểm chính:
Về thành tựu kinh tế: từ khi Tổng thống Trump nhậm chức đã tạo ra thêm 500.000 việc làm; thu nhập trung bình hộ gia đình đạt mức cao nhất trong lịch sử; hầu như tất cả các nhóm ngành nghề đều có mức lương tăng nhanh, đặc biệt là tăng nhanh nhất ở các nhóm yếu thế; sự bất bình đẳng về phúc lợi giảm trong đó tỷ trọng phúc lợi trong nhóm 50% tầng lớp dưới tăng lên và nhóm 1% tốp đầu giảm xuống.
Về quan hệ thương mại với các đối tác lớn: Tổng thống Trump đã giữ lời hứa chống lại các hành vi thương mại không công bằng của Trung Quốc, ký kết Thỏa thuận thương mại giai đoạn 1; đã chấm dứt Hiệp định NAFTA, và thay thế bằng USMCA; đàm phán thành công hai thỏa thuận với Nhật gồm Thỏa thuận Thương mại Mỹ – Nhật và Thỏa thuận thương mại số Mỹ – Nhật.
Về việc bảo đảm thực thi luật thương mại Mỹ và các thỏa thuận khác: Mỹ đã có những bước đi cụ thể nhằm bảo đảm các nước tôn trọng các cam kết trong thỏa thuận thương mại với Mỹ; thắng kiện tại WTO buộc EU phải đền bù thiệt hại trị giá 7,5 tỷ USD/năm trong vụ kiện EU trợ cấp trái phép cho Airbus. Mỹ cũng đưa ra một loạt khuyến nghị nhằm cải tổ WTO liên quan đến Ban Bồi thẩm WTO, khuyến nghị nhằm tăng cường tính minh bạch và tuân thủ quy tắc thông báo liên quan đến các nghĩa vụ; cập nhật quy chế đối xử đặc biệt và khác biệt đối với các nước thành viên căn cứ theo thực trạng; thúc đẩy các sáng kiến về thương mại điện tử và thương mại số; tham gia hoàn thiện hiệp định nghề cá đa phương.
Về kế hoạch trong thời gian tới: Chính quyền của Tổng thống Trump sẽ đàm phán các thỏa thuận thương mại mới mang lại lợi ích cho người Mỹ, bảo đảm thực thi các điều luật thương mại và bảo đảm các đối tác thương mại hành xử theo luật lệ, bảo vệ lợi ích của Mỹ trong WTO. Mỹ sẽ đàm phán các thỏa thuận thương mại với Anh, EU và Kenya. Với Anh, mục tiêu là đạt được một quan hệ thương mại sâu sắc và công bằng hơn thông qua việc giải quyết một số rào cản về thuế và phi thuế và đặt ra một số quy tắc tiêu chuẩn cao. Với EU, mục tiêu là xóa bỏ các rào cản thị trường và hướng tới một quan hệ thương mại cân bằng hơn. Với Kenya, chính quyền thực hiện nhiệm vụ do Quốc hội giao theo Đạo luật về tăng trưởng và cơ hội tại Châu Phi, đàm phán một thỏa thuận đôi bên cùng có lợi.
Ngoài ra, chính quyền sẽ tiếp tục cưỡng chế thực thi luật thương mại của Mỹ nhằm bảo vệ doanh nghiệp và công nhân Mỹ, USTR tiếp tục giám sát các đối tác thương mại, bảo đảm tuân thủ các thỏa thuận song phương, các hiệp định trong WTO. USTR có thể áp dụng, khi thích hợp, Điều khoản 301 của Luật thương mại 1974.
(Nguồn: Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ)
