Theo Tờ Washington Post ngày 19/9, trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ – Trung tiếp tục tiến triển, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã chuyển tải thông điệp tự tin hôm thứ 4 tại thành phố cảng Thiên Tân, Trung Quốc: Bắc Kinh sẽ vượt qua.
Thủ tướng Lý Khắc Cường phát biểu “Sự phát triển của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ qua là dựa trên việc vượt qua các rào cản và thách thức. Mỗi lần như vậy, chúng tôi đều vượt qua thành công.” Phát biểu được đưa ra 1 ngày sau khi Bắc Kinh tuyên bố đáp trả vòng áp thuế trị giá 200 tỉ USD đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ, bằng mức thuế trả đũa tương đương 60 tỉ USD đối với hàng hóa Mỹ.
Như vậy, tính đến tuần tới, hai nền kinh tế lớn nhất toàn cầu đang trong quỹ đạo áp thuế trả đũa tổng cộng lên tới 635 tỉ USD trị giá trao đổi thương mại giữa hai bên.
Trong khi Tổng thống Trump đóng khung cuộc chiến là cần thiết bởi Trung Quốc đã vi phạm quy tắc thương mại quốc tế trong nhiều năm, qua đó gây thiệt hại cho người lao động Mỹ. Quan điểm này được một số nhóm nghiệp đoàn lao động Mỹ ủng hộ: Lãnh đạo các nghiệp đoàn lao động tại khu vực Trung-Tây (Midwest) Mỹ từ lâu đã phản đối giá nhân công quá rẻ của Trung Quốc buộc các nhà máy đưa sản xuất ra khỏi Mỹ còn Nhà Trắng thì cáo buộc Bắc Kinh ăn cắp quyền sở hữu trí tuệ từ các doanh nghiệp Hoa Kỳ tham gia thị trường Trung Quốc. Theo Tổng thống Trump, việc đe dọa áp thuế sẽ gây áp lực buộc Trung Quốc thay đổi cách hành xử.
Nếu Trung Quốc thực hiện lời đe dọa trả đũa vào ngày 24/9, Tổng thống Trump cam kết sẽ trả đũa với mức thuế là 267 tỉ USD đối với các hàng hóa nhập khẩu Trung Quốc. Đến lúc đó, cả hai bên đã gần hết số lượng hàng nhập khẩu để áp thuế. Dự kiến các hàng hóa sẽ chịu thuế nhập khẩu lên đến 10% sẽ bao gồm đồ điện tử, đồ nội thất, hóa chất, túi xách,…, vốn là những sản phẩm chính trong trao đổi thương mại Mỹ – Trung.
Theo các nhà kinh tế, trong cuộc chiến thương mại này, không bên nào có thể tránh bị tổn thất. Các nhà kinh tế Trung Quốc dự báo sẽ có các đợt sa thảo lao động lớn trong ngành sản xuất của Trung Quốc. Các nhà sản xuất nông nghiệp và chủ doanh nghiệp Mỹ lo ngại họ sẽ mất nguồn tiếp cận đối với thị trường Trung Quốc vốn rất màu mỡ bởi tổng người tiêu dùng của giới trung lưu Trung Quốc còn lớn hơn tổng dân số Mỹ.
Tỉ phú công nghệ Jack Ma, chủ tịch công ty Alibaba, đưa ra dự báo khá ảm đạm: “Tình trạng này sẽ kéo dài và sẽ gây ra sự xáo trộn kéo dài có thể lên tới 20 năm.” Tuy nhiên, ông Jack Ma cũng không hoàn toàn đổ lỗi cho Tổng thống Trump. Ông phát biểu “Trung Quốc cũng cần mở cửa thị trường.”
Trong khi đó, thị trường chứng khoán Trung Quốc đã giảm hơn 20% kể từ tháng 1/2018 khi Tổng thống Trump khởi động đợt áp thuế đầu tiên.
Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng thừa nhận phần lớn lao đông Trung Quốc là thiếu kỹ năng, với chỉ hơn 11% lao động qua đào tạo và có học vấn, đồng thời thu nhập trung bình lao động Trung Quốc vẫn nằm ở cận dưới (8.250 USD/năm theo thống kê của Ngân hàng Thế giới).
Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ tiếp tục phát triển dựa trên nguồn tài năng ươm mầm trong nước và việc tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp lớn mạnh. Ngành thương mại điện tử tại Trung Quốc, đứng đầu là các hãng khổng lồ như Alibaba và JD.com đang bùng nổ tạo ra tiêu dùng đóng góp 60% vào tăng trưởng kinh tế nội địa. Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng cam kết Trung Quốc sẽ cắt giảm thuế và thúc đẩy đối xử công bằng cho các nhà đầu tư nước ngoài thâm nhập vào thị trường nước này.
Tin từ Tổng Lãnh Sự Quán Việt Nam tại Houston – Washington Post, 19/9
