Một ngày sau khi Tổng thống Trump đe dọa loại Canada khỏi Thỏa thuận NAFTA sửa đổi, Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland nói hôm Thứ Ba sau cuộc gặp với đại diện thương mại Mỹ rằng “Chúng tôi lấy làm khích lệ bởi những tiến bộ đạt được giữa Mỹ và Mexico, nhất là trong lĩnh vực ô tô và lao động. Các thỏa thuận đó rất có giá trị đối với công nhân Canada và Mỹ”. Bà Chrystia Freeland đã phải cắt ngắn chuyến công du châu Âu để bay về Washington sau khi Tổng thống Trump ra tối hậu thư cho Canada phải có quyết định về việc tham gia thỏa thuận NAFTA sửa đổi vào ngày Thứ Sáu (31/8). Ngoại trưởng Canada nói Canada sẽ tham gia.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin trong trả lời phỏng vấn hãng CNBC gợi ý rằng Mỹ và Canada có thể ký một thỏa thuận song phương nếu không kịp đạt thỏa hiệp vào ngày Thứ Sáu.
Với một nền kinh tế chỉ bằng 1/10 kinh tế Mỹ, 3/4 xuất khẩu của Canada vào thị trường Mỹ. Theo các nhà kinh tế tại Ngân hàng trung ương Canada nhận định cái giá phải trả cho nền kinh tế Canada nếu từ bỏ NAFTA, chỉ tính trong lĩnh vực thuế quan, sẽ làm chậm nền kinh tế của Canada 1% và kéo dài từ 5 đến 10 năm. Điều đáng lo ngại hơn nữa đó là đầu tư nước ngoài vào Canada sẽ suy giảm theo. Lâu nay Canada là thị trường hấp dẫn đầu tư nước ngoài bởi doanh nghiệp các nước yên tâm rằng đầu tư của họ được bảo đảm bởi một thị trường Bắc Mỹ rộng lớn.
Lời đe dọa đánh 25% thuế đối với xe ô tô và phụ tùng xe nhập từ Canada của Tổng thống Trump là một sự đe dọa rất mạnh mẽ. Một nhà phân tích của Ngân hàng Toronto – Dominica ước tính sẽ có khoảng 160.000 người mất việc làm.
Như vậy, Thủ tướng Canada Trudeau phải cân nhắc giữa việc tham gia một thỏa thuận thương mại trong đó Canada phải nhượng bộ hoàn toàn hay chấm dứt một NAFTA với thuế quan cao đánh vào ngành công nghiệp ô tô rất quan trọng đối với Canada.
(nguồn: LSQ VN tại Houston)
