Sáng ngày 21/8/2018, Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras đã có bài phát biểu trên truyền hình đánh dấu thời điểm Hy Lạp chấm dứt thời kỳ phụ thuộc vào cứu trợ kinh tế.
Ông Tsipras đã quyết định chọn địa điểm thực hiện bài phát biểu là hòn đảo Ithaca, quê hương của nhân vật Odyssey trong Thần thoại Hy Lạp và Odyssey đã mất 10 năm để trở về Ithaca từ cuộc chiến thành Troy. Trong bài phát biểu của mình, ông Tsipras ví von “sử thi Odyssey” hiện đại của Hy Lạp, bắt đầu từ năm 2010, hiện đã đi đến hồi kết thúc. “Những chương trình cứu trợ cùng với các biện pháp thắt lưng buộc bụng và sự suy thoái cuối cùng đã chấm dứt. Đất nước chúng ta đã giành lại quyền tự định đoạt tương lai của mình”, ông Tsipras nói.
Ông nói thêm rằng chính phủ của ông đã đạt được mục tiêu đề ra khi trúng cử năm 2015, đó là đưa đất nước Hy Lạp thoát khỏi những giới hạn của chương trình cứu trợ và những biện pháp thắt lưng buộc bụng kéo dài. Ông Tsipras cũng nhắc nhở rằng sẽ không bao giờ quên những nguyên nhân và những nhân vật đã đưa Hy Lạp vào tình trạng phải phụ thuộc vào cứu trợ trước đây, đồng thời cảnh báo “cuộc chiến mới” đang chờ đợi phía trước.
Cao ủy châu Âu về kinh tế và tài chính Pierre Moscovici cho rằng chấm dứt chương trình cứu trợ không có nghĩa là mọi thứ đã kết thúc. Hy Lạp sẽ phải kiên trì thực hiện các cải cách, nếu dừng lại thì những nỗ lực trong 8 năm qua sẽ là vô ích.
Theo đánh giá của Bloomberg, mặc dù tuyên bố không còn phụ thuộc vào các gói cứu trợ, Hy Lạp còn rất lâu mới thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện tại. Nợ công của Hy Lạp hiện vẫn ở mức rất cao, tới 180% GDP. Các quốc gia chủ nợ EU đã áp dụng các biện pháp giảm lãi vay và gia hạn nợ cho Hy Lạp đến tận năm 2060, với hy vọng tỷ lệ nợ công của Hy Lạp sẽ giảm xuống 100% GDP vào năm 2060.
Tuy nhiên, đó là kịch bản xảy ra nếu Hy Lạp giữ vững được thặng dư ngân sách ở mức 3,4% GDP trong 1 thập kỷ tới và sau đó ở mức 2,2% GDP đến năm 2060, đây là việc hết sức khó khăn mà chưa một nước nào trong khu vực đồng euro với tình trạng kinh tế bất ổn từng thực hiện được. Trong vòng vài chục năm tới, Hy Lạp sẽ phải vay nợ hàng trăm tỷ euro từ khu vực tư nhân để trả nợ. Nếu các chủ nợ tư nhân nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất ổn nào, họ sẽ rút lui và EU sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng mới ở Hy Lạp.
(Nguồn: ĐSQ VN tại Hy Lạp, tổng hợp từ Dailygreece.net, Ekathimerini và Bloomberg.)
