Ngày 16/02/2021, trang oilprice.com cho biết, các hợp đồng tương lai mua bán các sản phẩm dầu thô hoặc đã qua chế biến được giao dịch trên sàn giao dịch hàng hóa chứng khoán New York (New York Mercantile Exchange-NYMEX), bao gồm các loại West Texas Intermediate (WTI của bang Texas), Ultra-Low Sulfur Diesel (ULSD) và xăng (RBOB) đã đồng loạt tăng giá lên mức cao nhất kể từ đầu tháng 1/2020 do ảnh hưởng của đợt thời tiết lạnh kỷ lục ở bang Texas. Đây là lý do buộc các nhà máy hóa lọc dầu và khai thác mỏ dầu đá phiến lớn nhất nước Mỹ phải đóng cửa, đe dọa đến sự cắt giảm nguồn cung cấp nhiên liệu từ một trong những trung tâm năng lượng lớn nhất thế giới.
Theo đó, giá giao dịch của WTI trên NYMEX cho hợp đồng tương lai giao tháng 3 tăng thêm 54 xu lên trên 60 đô la/thùng dầu, trong khi đó, giá dầu thô biển Brent giao tháng 4 trên sàn giao dịch International Exchange lại giảm xuống mức chỉ còn 63 đô la/thùng dầu. Tính chung, cả hai dầu thô tiêu chuẩn trên đều có mức tăng hơn 12% giá trị giao dịch kể từ đầu tháng 2 năm nay. Giá giao dịch kỳ hạn giao tháng 3 của loại dầu diesel ULSD trên sàn NYMEX đã tăng thêm 4,92 xu lên mức 1.8206 đô la/gallon (1 gallon tương đương gần 4 lít) và laoij xăng RBOB kỳ hạn giao tháng 3 cũng tăng vọt thêm 7,08 xu (tương đương 4%) lên mức 1.7633 đôla/gallon là mức giá cao nhất trong suốt 13 tháng qua.
Đợt bão tuyết hiếm hoi của đợt không khí lạnh từ Bắc Cực tràn xuống bang Texas đã khiến Hội đồng điều phối điện bang Texas (ERCOT) đã phải áp đặt các đợt cắt điện luân phiên kể từ ngày 15/2 vừa qua, điều mà đã khiến hàng triệu hộ tiêu thụ và cơ sở kinh doanh không có điện sinh hoạt và sản xuất kinh doanh. Chủ tịch ERCOT Bill Magness phát biểu cho biết, các nhà điều hành lưới điện và công ty cung cấp điện đang phải chiến đấu từng giờ nhằm khôi phục lại nguồn cung cấp điện sinh hoạt và sản xuất cho bang Texas. Đợt bão tuyết mới đây đã gây ảnh hưởng mạnh không chỉ khiến nhu cầu sử dụng điện bị đóng băng sâu, mà còn làm gián đoạn hoạt động của các nhà máy lọc dầu và nhà sản xuất khai thác dầu thô trong khu vực, buộc trung tâm năng lượng quan trọng của quốc gia phải đóng cửa nhiều lần. Phần lớn công suất đường ống dẫn dầu khí ở bang Texas chạy ngầm dưới mặt đất và số thiết bị này phần lớn đã không được kiểm định thường xuyên để có thể chịu được nhiệt độ dưới mức đóng băng. Công ty tư vấn và nghiên cứu năng lượng Wood McKenzie có trụ sở ở Houston đã ước tính rằng công suất lọc dầu từ 3,3 đến 3,8 triệu thùng/ngày của các cơ sở khai thác và chế biến dầu khí nằm dọc theo bờ Vịnh Mexico thuộc bang Texas đã không hoạt động từ chiều ngày 15/2 và người ta không rõ đến khi nào chúng có thể tiếp tục hoạt động trở lại bình thường.
Tính đến sáng ngày 16/2/2021, các nhà máy hóa lọc dầu sau đây ở bang Texas đã tạm dừng hoạt động. Đó là Motiva Enterprises LLC (hãng Saudi Aramco) là cơ sở sản xuất lớn nhất quốc gia đặt tại Port Arthur, (công suất 630.000 thùng/ngày), Galveston Bay (hãng Marathon Petroleum) nằm ở phía nam Houston (585.000 thùng/ ngày), Exxon Mobil Corp (584.000 thùng/ngày) ở Baytown gần Houston cũng như các nhà máy hóa lọc dầu vệ tinh đặt tại thị trấn Beaumont phía đông Houston, và Total SE giảm chế biến dầu thô ở mức tối thiểu nhất và đóng cửa một cơ sở hóa lọc lọc dầu quan trọng nhất đặt tại Port Arthur (185.000 thùng/ngày).
Theo Rystad Energy, một công ty tư vấn về năng lượng, thời tiết băng giá cực đoan ở bang Texas cũng đã khiến các cơ sở khai thác và chế biến dầu đá phiến ở Lưu vực Permian phải ngừng hoạt động, khiến cho sản lượng sản xuất dầu thô giảm gần 1 triệu thùng/ngày. Hiện bang Texas sản xuất khoảng 4,6 triệu thùng dầu thô mỗi ngày.
Sự gián đoạn nguồn cung dầu thô lớn diễn ra đúng vào thời điểm các kho dự trữ dầu thô trên toàn quốc đang bị cạn kiệt với tốc độ nhanh chóng và Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đang găm giữ hàng triệu thùng dầu thô mỗi ngày không đưa ra giao dịch trên thị trường. Ngân hàng trung ương Mỹ (BoA) dự báo sản lượng dư thừa kết hợp giữa mức tồn kho dầu thô, xăng và sản phẩm chưng cất so với một năm trước đã giảm từ 140 triệu thùng vào cuối tháng 6/2020 xuống chỉ còn 36 triệu thùng như hiện tại.
Trong khi đó, toàn bộ sản phẩm dầu thô do Mỹ cung cấp ra thị trường được coi như là một thước đo cho nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu, đạt mức 20,2 triệu thùng/ngày vào cuối ngày 12/2 của tuần trước là mức sản lượng hàng tuần cao nhất kể từ khi nhu cầu tiêu thụ dầu thô bị sụt giảm vào giữa tháng 3/2020. Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA) kỳ vọng rằng sự phục hồi nhu cầu tiêu thụ dầu thô toàn cầu sẽ đẩy sản lượng khai thác tăng trong nửa cuối năm nay, khiến cho lượng dầu thô tồn kho bị giảm xuống.
Thị trường dầu mỏ toàn cầu vừa qua tiếp tục bị gián đoạn nguồn cung khi một trận động đất lớn xảy ra ở vùng đông bắc Nhật Bản cuối tuần trước đã đánh sập khoảng 20% công suất hóa lọc dầu của quốc gia này. Ước tính công suất của các cơ sở chế biến dầu thô khoảng 743.000 thùng/ngày đã không hoạt động ở đất nước nhập khẩu dầu lớn thứ tư thế giới. Với những cú sốc lớn về nguồn cung trên các thị trường quan trọng trên thế giới trên thì giá dầu thô đang hướng tới một tuần có thể dao động mạnh thêm nữa.
(Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Houston, Hoa Kỳ)
