Nền kinh tế của nhiều quốc gia ASEAN được dự báo có thể gặp khó khăn trong năm 2023 nhưng một số quốc gia cũng có thể được hưởng lợi khi du lịch phục hồi và các công ty đa dạng hóa khoản đầu tư từ Trung Quốc.
Các nền kinh tế Đông Nam Á đã trải qua một năm 2022 đầy thách thức, một năm mà nền kinh tế toàn cầu mới dần phục hồi trở lại sau những tác động xấu của đại dịch Covid-19.
Thay vào đó, xung đột ở Ukraine, cùng với những khó khăn liên tục trong chuỗi cung ứng, tình trạng phong tỏa do dịch Covid-19 tái bùng phát ở Trung Quốc và lạm phát tăng vọt, cùng nhiều vấn đề khác, đã làm giảm triển vọng tăng trưởng và gây ra thiệt hại kinh tế cho các doanh nghiệp và hộ gia đình.
Việc Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất mạnh mẽ để kiểm soát lạm phát gia tăng cũng đã dẫn đến sự mất giá của một số đồng tiền châu Á so với đồng USD.
Điều này đã làm trầm trọng thêm những rắc rối về nợ xấu của một số quốc gia, làm xói mòn sức mua và khiến các ngân hàng trung ương ở nhiều quốc gia phải tăng lãi suất tương ứng để hỗ trợ cho đồng tiền của họ.
Các nền kinh tế ASEAN phải đối mặt với những “cơn gió ngược”
Các chuyên gia dự đoán năm 2023 sẽ là một môi trường kinh tế đầy thách thức. Cả Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đều đã hạ dự báo tăng trưởng cho châu Á.
Bà Alicia Garcia Herrero, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại ngân hàng đầu tư Natixis, cho biết tăng trưởng trong khu vực ASEAN sẽ bị chậm lại do nhu cầu bên ngoài yếu hơn và các điều kiện tiền tệ thắt chặt hơn.
Đồng quan điểm, ông Rajiv Biswas, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại S&P Global Market Intelligence, cũng cho rằng xuất khẩu sản phẩm của ASEAN đang phải đối mặt với những cơn gió ngược ngày càng tăng vào năm 2023 trong bối cảnh suy thoái kinh tế ở Mỹ, EU và nhu cầu nội địa yếu ở Trung Quốc.
“Các nền kinh tế ASEAN như Malaysia, Singapore và Thái Lan dự kiến sẽ tăng trưởng kinh tế vừa phải vào năm 2023, nhờ nhu cầu trong nước tiếp tục mở rộng, mặc dù ở mức vừa phải,” ông Rajiv Biswas nhận định.
Phục hồi du lịch khi khách du lịch Trung Quốc trở lại
Năm 2023, một số chuyên gia hy vọng rằng khi Trung Quốc dỡ bỏ các biện pháp ngăn chặn nghiêm ngặt, nhu cầu đi lại, du lịch sẽ phục hồi như thời điểm trước đại dịch.
Điều này cũng sẽ giúp một số quốc gia Đông Nam Á có nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch hưởng lợi. Chuyên gia Herrero nhận định: “Mặc dù chúng tôi không mong đợi khách du lịch Trung Quốc quay trở lại ASEAN nhiều như trước Covid-19, nhưng người ta sẽ kỳ vọng rằng sẽ có sự gia tăng đáng kể nếu Trung Quốc mở cửa”.
Trong khi đó, ông Biswas chỉ ra rằng việc mở lại biên giới quốc tế ở nhiều quốc gia châu Á-Thái Bình Dương trong năm 2022 đã khởi động lại du lịch quốc tế và dự đoán động lực phục hồi du lịch sẽ tăng lên đáng kể trong năm 2023 tại các nền kinh tế có ngành du lịch quốc tế lớn, chẳng hạn như Thái Lan, Malaysia, Singapore và Philippines.
Các công ty đa dạng hóa đầu tư và chọn ASEAN làm điểm đến
Các chuyên gia cho rằng các công ty sẽ tiếp tục đa dạng hóa các khoản đầu tư của họ ra khỏi Trung Quốc vào năm 2023 để tránh sự gián đoạn chuỗi cung ứng đã chứng kiến trong năm nay và đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng giữa Bắc Kinh và phương Tây.
Một số quốc gia ASEAN có thể sẽ được hưởng lợi từ xu hướng này.
Theo bà Herrero, dữ liệu về tổng dòng vốn FDI, không chỉ bao gồm dòng vốn mua bán và sáp nhập xuyên biên giới mà còn cả đầu tư vào lĩnh vực xanh, cho thấy sự gia tăng đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Singapore, Malaysia, Indonesia và Việt Nam trong năm 2022.
Nhà kinh tế này cho biết: “Chúng tôi kỳ vọng xu hướng này sẽ tiếp tục tăng ngay cả khi Trung Quốc dần dỡ bỏ các hạn chế phòng dịch, mang lại sự thúc đẩy không chỉ dòng vốn chảy vào mà còn cả nhu cầu về số lượng nhân công cho khu vực ASEAN”.
Thu Trang