Ngày 8/12, Cục Công nghiệp Việt Nam (Bộ Công Thương) và Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC – nhóm Ngân hàng Thế giới) lần đầu tiên ra mắt Bộ công cụ Đánh giá Chuyển đổi số ngành công nghiệp chế biến chế tạo và công nghiệp hỗ trợ Việt Nam.
Đây cũng là bộ công cụ đầu tiên ở Việt Nam tích hợp đánh giá việc số hóa quá trình chuyển đổi xanh và áp dụng các thực tiễn sản xuất bền vững của doanh nghiệp. Thông qua việc áp dụng chuyển đổi số theo hướng sản xuất bền vững, các nhà cung cấp có thể xây dựng quy trình hiệu quả, tăng cường việc giảm phát thải, cũng như tuân thủ các yêu cầu về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) của nhà nước và khách hàng.
Bộ công cụ này được kỳ vọng đóng vai trò quan trọng trong đẩy nhanh mô hình sản xuất thông minh và bền vững của các doanh nghiệp chế biến, chế tạo và công nghiệp hỗ trợ trong nước nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh quốc tế. Qua đó giúp các doanh nghiệp sản xuất xây dựng kế hoạch hành động chuyển đổi số của riêng mình, khắc phục các “điểm yếu” trong sản xuất và những hạn chế về khả năng cạnh tranh.
Chuyển đổi số đang làm thay đổi “cuộc chơi” của các doanh nghiệp trong nước thông qua việc tăng cường hiệu quả, cải thiện tính bền vững, nâng cao năng lực nhờ tự động hóa và hợp lý hóa quy trình; tận dụng khả năng phân tích tiên tiến, trí tuệ nhân tạo và Internet vạn vật, … doanh nghiệp có thể tối ưu hóa chuỗi cung ứng cũng như tăng tốc đổi mới và phát triển sản phẩm.
Trong thời đại tốc độ của kết nối, thông tin, phát minh và đổi mới sáng tạo, cùng những biến chuyển phức tạp của kinh tế toàn cầu, yêu cầu đáp ứng các tiêu chuẩn/quy chuẩn của khách hàng ngày càng khắt khe như việc tuân thủ kỹ thuật, giảm phát thải khí nhà kính, truy xuất nguồn gốc, kết nối và minh bạch.
Bộ công cụ này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy mô hình sản xuất thông minh và bền vững của các doanh nghiệp chế biến, chế tạo và công nghiệp hỗ trợ trong nước nhằm tăng cường vị thế và khả năng cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: “Chuyển đổi số là nền tảng để các nhà sản xuất tiếp tục phát triển và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời phát triển ngành công nghiệp quốc gia vững mạnh và hiện đại. Trong bối cảnh các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn chậm áp dụng chuyển đổi số do bị hạn chế bởi chi phí đầu tư và thiếu thông tin, bộ công cụ thiết thực này sẽ cho phép các doanh nghiệp triển khai hiệu quả các giải pháp kỹ thuật số phù hợp với năng lực và nguồn lực của mình”.
Được IFC và Cục Công nghiệp hợp tác phát triển trong khuôn khổ Chương trình Thí điểm Chuyển đổi số, bộ công cụ này kết hợp các thông lệ tốt nhất của quốc tế và khu vực, đánh giá chuyển đổi số của doanh nghiệp trên bảy lĩnh vực chính bao gồm: Chiến lược và Lãnh đạo; Con người và Văn hóa Công ty; Khách hàng; Vận hành; Sản xuất; Công nghệ kỹ thuật số và Bảo mât, và Phát triển Bền vững. Qua đó giúp các doanh nghiệp sản xuất xây dựng kế hoạch hành động chuyển đổi số của riêng mình, khắc phục các “điểm yếu” trong sản xuất và tang cường khả năng cạnh tranh.
Ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia IFC tại Việt Nam, Lào và Campuchia đánh giá: “Bộ công cụ này thể hiện một bước tiến quan trọng đối với lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trên hành trình hướng tới chuyển đổi số, tập trung ngày càng nhiều vào tính bền vững, góp phần quan trọng trong việc tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu và cải thiện liên kết FDI”.
Chương trình Thí điểm Chuyển đổi số được triển khai với sự hợp tác của Chính phủ Nhật Bản, tiếp nối thành công của Chương trình Phát triển Nhà cung cấp, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng tỷ trọng giá trị gia tăng tạo ra và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Ông Royce Tan, Chuyên gia kỹ thuật số quốc tế IFC, đánh giá doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu nhiều hơn Malaysia. Mặc dù vậy có sự khác biệt là Việt Nam hiện nay chưa xuất khẩu những sản phẩm có giá trị cộng hưởng cao, trong khi các quốc gia khác làm rẻ hơn Việt Nam nên Việt Nam mất đi cơ hội.
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam cho rằng có quá nhiều dữ liệu lưu trữ và họ không muốn chi tiền cho vấn đề này. Nhưng lưu trữ dữ liệu và xử lý dữ liệu là vấn đề vô cùng quan trọng. Chuyển đổi số sẽ giúp doanh nghiệp lưu trữ dữ liệu dễ dàng hơn, cũng như khẳng định chất lượng sản phẩm thông qua dữ liệu, dữ liệu số khó thay đổi để gian lận.
Chu Văn