Asean Times: Với nền tảng vững chắc, Đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản sẽ tiếp tục bền chặt sau thời kỳ Thủ tướng Abe Shinzo

0
159
Nhiều khả năng sẽ có một số điều chỉnh nhỏ trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản khi thủ tướng mới nhậm chức. Tuy nhiên, chúng không có tác động đáng kể đến quan hệ giữa Hà Nội và Tokyo, và di sản của Abe sẽ là bước khởi đầu quan trọng cho việc tiếp tục quan hệ chiến lược Việt Nam-Nhật Bản.

Trang Aseantimes.com số ra mới đây đăng bài viết tựa đề: “Việt Nam và Nhật Bản tiếp tục duy trì quan hệ chiến lược sau thời kỳ Thủ tướng Abe Shinzo”. Nội dung bài viết như sau:

Là thủ tướng tại vị lâu nhất của Nhật Bản, Abe Shinzo đã để lại những di sản ngoại giao to lớn, một trong những di sản đáng chú ý nhất là quan hệ chiến lược song phương giữa Nhật Bản và Việt Nam. Do đó, việc ông từ chức có nhiều hệ lụy đối với hai nước.

Nhiều khả năng sẽ có một số điều chỉnh nhỏ trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản khi thủ tướng mới nhậm chức. Tuy nhiên, chúng không có tác động đáng kể đến quan hệ giữa Hà Nội và Tokyo, và di sản của Abe sẽ là bước khởi đầu quan trọng cho việc tiếp tục quan hệ chiến lược Việt Nam-Nhật Bản.

Tuy nhiên, với những gì hai bên đã đạt được cho đến nay, lợi ích chung và cục diện địa-chính trị khu vực, về cơ bản, quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản sẽ tiếp tục bền chặt.

Thủ tướng Abe đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển của quan hệ Việt – Nhật. Năm 2006, trong nhiệm kỳ đầu của ông, Việt Nam và Nhật Bản đã tuyên bố cùng nhau hướng tới Quan hệ đối tác chiến lược vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á. Đây là dấu ấn lịch sử của quan hệ ngoại giao Việt Nam-Nhật Bản.

Sau đó vào năm 2014, trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Abe, nhờ sự ủng hộ nhất quán đối với quan hệ quốc phòng và an ninh với Việt Nam trước đó, trong chuyến thăm Tokyo của Chủ tịch Việt Nam Trương Tấn Sang, hai bên đã nâng cấp quan hệ đối tác lên “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng châu Á”, mở ra kỷ nguyên mới trong quan hệ Việt Nam-Nhật Bản.

Bên cạnh đó, Nhật Bản đã ủng hộ Việt Nam làm Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Về những khía cạnh này, việc ông Abe đột ngột từ chức có thể đặt ra câu hỏi về tương lai của quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản, đặc biệt là trong lĩnh vực an ninh và kinh tế. Tuy nhiên, Nhật Bản có thể sẽ duy trì động lực của quan hệ chiến lược với Việt Nam và cả về an ninh và kinh tế.

Đặc biệt về quan hệ kinh tế, có thể nói, việc Thủ tướng Abe từ chức không phải là trở ngại đối với tương lai của quan hệ kinh tế Việt Nam – Nhật Bản, bởi vì Tokyo có những động lực cả bên ngoài và bên trong để thúc đẩy quan hệ kinh tế với Hà Nội.

Về bên ngoài, căng thẳng Mỹ-Trung ngày càng gia tăng và đại dịch COVID-19 tạo thuận lợi cho quan hệ kinh tế Việt-Nhật chặt chẽ hơn. Cụ thể, Nhật Bản đang dần tách khỏi Trung Quốc bằng cách chuyển đầu tư sang các nước khác, bao gồm cả Đông Nam Á, để giảm sự phụ thuộc vào sản xuất ở Trung Quốc trong và sau đại dịch.

Về mặt này, Việt Nam là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất đối với các công ty Nhật Bản, nhờ hiệu quả chống dịch COVID-19 cho đến nay và tốc độ tăng trưởng GDP tương đối cao so với các nền kinh tế Đông Nam Á khác trong bối cảnh đại dịch.

Theo một cuộc khảo sát trực tuyến được thực hiện vào năm 2019 bởi NNA Japan Co, một công ty thuộc tập đoàn Kyodo News, Việt Nam là điểm đến đầu tư triển vọng nhất ở châu Á đối với các doanh nghiệp Nhật Bản.

Sự gia tăng hoạt động kinh doanh của Nhật Bản tại Việt Nam được coi là cơ sở để duy trì đà phát triển của quan hệ kinh tế Việt – Nhật. Vì lý do này, sức hấp dẫn ngày càng tăng của Việt Nam đối với các doanh nghiệp Nhật Bản là một tín hiệu tích cực cho quan hệ kinh tế khởi sắc giữa hai nước.

Cũng cần lưu ý rằng Việt Nam và Nhật Bản đã có quan hệ đối tác kinh tế mạnh mẽ trong một thời gian dài. Nhật Bản là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Năm 2019, Nhật Bản là nhà đầu tư lớn thứ ba tại Việt Nam, sau Singapore và Thái Lan. Vào tháng 7 năm nay, Chính phủ Nhật Bản đã trợ cấp cho 15 công ty chuyển nhà máy sang Việt Nam, mở đường cho làn sóng đầu tư mới của Nhật Bản.

Về đối nội, Nhật Bản có động cơ chiến lược mạnh mẽ để tăng cường các hoạt động kinh tế với Việt Nam. Nhật Bản và Trung Quốc đã cạnh tranh vị trí lãnh đạo kinh tế ở Đông Nam Á từ lâu. Tuy nhiên, theo ông Kei Koga thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam, Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore, so với Trung Quốc, ảnh hưởng kinh tế của Nhật Bản ở các nước Đông Nam Á yếu hơn.

Trung Quốc vẫn là đối tác kinh tế lớn nhất của các nước ASEAN, trở thành tác nhân có ảnh hưởng kinh tế lớn nhất trong khu vực. Do đó, việc tăng cường quan hệ kinh tế với các nước ASEAN sẽ rất quan trọng đối với Nhật Bản trong tương lai dài hạn.

Hiện nay, sự tách rời các nền kinh tế lớn khỏi Trung Quốc tạo điều kiện thuận lợi cho Nhật Bản mở rộng ảnh hưởng kinh tế ở Đông Nam Á, bao gồm cả việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, lĩnh vực mà Nhật Bản có lợi thế hơn Trung Quốc.

Nhờ vị trí nằm ở cửa ngõ Đông Nam Á, Việt Nam là ưu tiên hàng đầu trong đầu tư cơ sở hạ tầng của Nhật Bản. Trong những năm gần đây, các dự án cơ sở hạ tầng của Trung Quốc ở Việt Nam, đáng chú ý nhất là tuyến đường sắt Cát Linh-Hà Đông, đã mang tiếng về chi phí quá cao, công nghệ thấp hoặc hậu quả môi trường. Những điều này đã tạo ra môi trường thuận lợi hơn để Nhật Bản cạnh tranh với Trung Quốc trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng.

Thật vậy, Nhật Bản đã vượt qua Trung Quốc về đầu tư cơ sở hạ tầng ở Việt Nam, với tổng giá trị là 208 tỷ USD so với 69 tỷ USD của Trung Quốc. Do đó, Nhật Bản hậu Abe có thể sẽ tiếp tục đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng ở Việt Nam.

Với nền tảng vững chắc như vậy, quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng của Việt Nam và Nhật Bản sẽ vẫn phát triển mạnh trong tương lai, bất chấp việc Abe từ chức. Nhiều khả năng sẽ có một số điều chỉnh nhỏ trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản khi thủ tướng mới nhậm chức. Tuy nhiên, chúng không có tác động đáng kể đến quan hệ giữa Hà Nội và Tokyo, và di sản của Thủ tướng Abe sẽ là bước khởi đầu quan trọng cho việc tiếp tục quan hệ chiến lược Việt Nam-Nhật Bản.

Thọ Anh

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here